رفع توقیف خودرو بابت مهریه
توقیف خودرو بابت مهریه یکی از شیوههای متداول در اجرای احکام مالی است که به موجب آن، زوجه برای وصول مهریه خود میتواند تقاضای توقیف اموال منقول شوهر از جمله خودرو را مطرح کند. با این وجود در موارد خاص امکان رفع توقیف خودرو وجود دارد.
رفع توقیف زمانی قابل طرح است که خودرو برای ادامه حیات یا اشتغال زوج ضرورت داشته باشد و در دایره مستثنیات دین قرار گیرد یا اینکه به اثبات برسد خودرو اساساً متعلق به شخص ثالث است.
رفع توقیف خودرو بابت مهریه معمولاً با بررسی وضعیت مالی و شغلی محکومعلیه آغاز میشود. دادگاه ابتدا احراز میکند که آیا خودرو، وسیله امرار معاش محسوب میشود یا خیر.
در صورت اثبات اینکه خودرو ابزار کار و منبع درآمد مرد است، توقیف آن با موازین شرعی و قانونی مغایرت دارد. در این حالت به استناد ماده ۲۴ قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی و مفهوم مستثنیات دین، قاضی میتواند دستور رفع توقیف خودرو را صادر کند تا تعادل میان حقوق طرفین حفظ شود.
در برخی پروندهها نیز رفع توقیف خودرو بابت مهریه به دلیل اثبات مالکیت غیر از محکومعلیه انجام میشود. اگر فرد بتواند با ارائه اسناد رسمی و فاکتور خرید نشان دهد خودرو متعلق به او نیست یا از طریق تسهیلات بانکی و با وام تهیه شده، مبنای قانونی توقیف از بین میرود. البته میزان مبلغ پرداخت شده در خودروهای لیزینگی یا خودروهایی که با تسهیلات بانکی تهیه شدهاند، قابل مطالبه است.
جهت دریافت مشاوره حقوقی آنلاین کلیک کنید جهت دریافت مشاوره حقوقی آنلاین کلیک کنید
مراحل رفع توقیف خودرو بابت مهریه
در صورت توقیف خودرو زوج بابت مهریه، وی میتواند با ارائه مدارک معتبر و دلایل موجه از دادگاه تقاضای رفع توقیف کند. این اقدام نیازمند ثبت درخواست رسمی از طریق دفاتر خدمات قضایی و پیگیری تا صدور رأی نهایی است. در ادامه مراحل رفع توقیف خودرو بابت مهریه را جزئیتر بررسی میکنیم:
- تنظیم لایحه رفع توقیف خودرو: نخست زوج باید لایحهای مستدل و رسمی تنظیم کند که در آن به مالکیت یا ضرورت استفاده از خودرو اشاره شود. این لایحه از طریق دفتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت و به دادگاه ارسال میشود. استناد به مواد قانونی در لایحه، بسیار اهمیت دارد.
- اثبات اعسار یا مستثنیات دین: در صورت ناتوانی در پرداخت مهریه یا استفاده شغلی از خودرو، مرد باید با مدارکی مانند گواهی کار یا فیش حقوقی اعسار خود را ثابت کند. در صورت تشخیص ضرورت خودرو برای امرار معاش، دادگاه میتواند حکم رفع توقیف دهد.
- بررسی و صدور رأی: دادگاه با بررسی مستندات و شنیدن اظهارات طرفین در صورت احراز شرایط قانونی، رأی رفع توقیف را صادر کرده و به اداره اجرا و پلیس راهور ابلاغ میکند تا خودرو از فهرست توقیف خارج شود.
مدارک رفع توقیف خودرو بابت مهریه
بیشک ارائه مدارک معتبر در فرایند رفع توقیف خودرو بابت مهریه حائز اهمیت است؛ زیرا بدون مستندات قانونی امکان صدور حکم رفع توقیف وجود ندارد. دادگاه بر اساس این مدارک، مالکیت واقعی، وضعیت مالی و ضرورت استفاده از خودرو را بررسی میکند. بنابراین، تنظیم دقیق و کامل مدارک میتواند روند رسیدگی را کوتاهتر و احتمال پذیرش درخواست را افزایش دهد. مهمترین مدارک عبارتند از:
- تصویر کارت ملی و شناسنامه زوج برای احراز هویت
- مدارک مالکیت رسمی خودرو شامل سند و کارت خودرو
- رأی دادگاه در خصوص رفع توقیف خودرو
- برگ سبز خودرو
- برگه ترخیص
- سند تسویه عوارض شهرداری
- کارت ملی ترخیصکننده (چنانچه مالک خودرو نباشد به وکالتنامه نیاز دارد)
- برگه تسویه حساب خلافی خودرو
- بیمه شخص ثالث
- دیگر اسناد و مدارک مرتبط با رفع توقیف
لایحه رفع توقیف خودرو بابت مهریه
برای دانلود، کلیک کنید.
نمونه درخواست رفع توقیف خودرو بابت مهریه
برای دانلود، کلیک کنید.
استعلام توقیف خودرو برای مهریه
استعلام توقیف خودرو برای مهریه از طریق چندین مرجع رسمی امکانپذیر است. این استعلام میتواند به صورت حضوری یا غیرحضوری انجام شود و مراجع مختلفی مانند پلیس راهور، کلانتریها و سامانههای هوشمند برای این منظور، خدمات الکترونیکی یا حضوری ارائه میدهند. در این بخش روشهای استعلام رفع توقیف خودرو بابت مهریه را معرفی میکنیم:
- مراجعه حضوری به کلانتری یا تماس با فوریتهای پلیس ۱۱۰: افراد میتوانند با مراجعه مستقیم به کلانتری محل یا تماس با شماره ۱۱۰ از وضعیت توقیف خودرو مطلع شوند. این روش معمولاً برای مواقعی به کار میرود که خودرو در محل خاصی توقیف یا از دسترس خارج شده است. پلیس پس از بررسی مشخصات خودرو، نتیجه را اعلام و در صورت نیاز، فرد را به مراجع اجرایی راهور ارجاع میدهد.
- استفاده از اپلیکیشن «پلیس من»: اپلیکیشن رسمی «پلیس من» که توسط ناجا ارائه شده، یکی از دقیقترین روشهای استعلام توقیف خودرو محسوب میشود. کاربران میتوانند با وارد کردن شماره پلاک خودرو از وضعیت توقیف، بدهیها و سوابق آن آگاه شوند.
- ارسال شماره پلاک خودرو به سامانه پیامکی: با ارسال شماره پلاک خودرو به سامانه پیامکی ۳۰۰۰۵۳۵۳، وضعیت توقیف یا بدهی خودرو از طریق پیامک اطلاعرسانی میشود. این شیوه از سادهترین راههای استعلام فوری برای رفع توقیف خودرو بابت مهریه است و بدون نیاز به مراجعه حضوری انجام میگیرد.
- مراجعه حضوری به دفاتر پلیس +۱۰: در دفاتر خدماتی پلیس +۱۰ امکان استعلام کامل وضعیت خودرو وجود دارد. این دفاتر با دسترسی به سامانه راهور میتوانند وضعیت توقیف، بدهی و مالکیت خودرو را بررسی کنند. مراجعهکننده باید مدارک شناسایی و سند یا کارت خودرو را ارائه دهد تا استعلام رسمی صادر شود.
- مراجعه به واحدهای اجراییات پلیس راهور: در صورت نیاز به بررسی دقیقتر وضعیت توقیف خودرو، مراجعه به واحدهای اجراییات پلیس راهور ضروری است.
این واحدها میتوانند جزئیات دقیق توقیف مانند تاریخ صدور دستور، مرجع قضایی صادرکننده و نوع توقیف را اعلام کنند. در مواردی که خودرو بابت مهریه توقیف شده باشد، مراجعه حضوری به این مراکز برای دریافت مستندات و هماهنگی قضایی، اهمیت ویژهای دارد.
قانون جدید توقیف خودرو برای مهریه
بر اساس قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی، امکان رفع توقیف خودرو بابت مهریه در شرایط خاص برای زوج پیشبینی شده است. مطابق ماده ۶ این قانون، چنانچه مرد نتواند مهریه را پرداخت کند و دارایی دیگری جز مستثنیات دین نداشته باشد، میتواند به عنوان «معسر» شناخته شود.
در چنین حالتی، اگر خودرو تنها وسیله امرار معاش زوج باشد با ارائه مدارک شغلی و اثبات استفاده کاری از خودرو، دادگاه میتواند حکم به رفع توقیف دهد. این اقدام با هدف جلوگیری از تضییع حقوق افرادی که توانایی مالی ندارند، انجام میشود.
همچنین طبق ماده ۱۴ قانون مذکور، اموالی که جزء مستثنیات دین محسوب میشوند از توقیف و مزایده برای پرداخت مهریه مستثنا هستند. در این ماده، ابزار کار از جمله خودرو برای مشاغلی که به آن وابستهاند در فهرست مستثنیات قرار گرفته است.
بنابراین، اگر مرد بتواند ثابت کند که خودرو وسیله اصلی فعالیت شغلی او بوده، دادگاه مجاز به صدور حکم رفع توقیف خواهد بود. البته در صورتی که خودرو گرانقیمت یا فاقد ارتباط با شغل زوج باشد، رفع توقیف منتفی است و توقیف آن به منظور تأمین مهریه ادامه مییابد.
فرار از توقیف خودرو برای مهریه
در مواردی مشاهده میشود که گاهی زوج برای فرار از توقیف خودرو بابت مهریه، اقدام به انتقال صوری مالکیت، ثبت خودرو به نام اشخاص دیگر یا پنهانسازی آن میکنند. هدف اصلی از این اقدامات، جلوگیری از اجرای حکم و فرار از پرداخت دین قانونی مهریه است.
با این حال، چنین اعمالی از نظر حقوقی مصداق «فرار از دین» محسوب شده و غیرقانونی شناخته میشود. قانونگذار این رفتار را قابل تعقیب دانسته و در صورت اثبات قصد فریب و فرار از پرداخت مهریه، امکان ابطال معاملات صوری یا غیرواقعی را برای زوجه فراهم کرده است.
همچنین انتقال صوری خودرو به نزدیکان، یکی از شایعترین شیوههای فرار از توقیف خودرو برای مهریه است. اگر زوجه بتواند با ارائه دلایلی مانند شهادت شهود، زمان انتقال یا بررسی روابط اشخاص دخیل، غیرواقعی بودن معامله را ثابت کند، دادگاه معامله را صوری تشخیص داده و حکم به بطلان آن میدهد.
حتی در صورتی که پلاک خودرو به نام فرد دیگری ثبت شده باشد، این امر مانع قطعی توقیف نخواهد بود؛ زیرا دادگاه ماهیت واقعی معامله و نیت فرار از پرداخت مهریه را ملاک ارزیابی قرار میدهد.
برای پیشگیری از چنین تخلفاتی، قانونگذار سازوکارهای حمایتی خاصی پیشبینی کرده است. از جمله اینکه دادگاهها موظفاند درخواست تأمین خواسته یا توقیف خودرو را با فوریت بررسی کنند تا فرصت فرار از دین برای زوج فراهم نشود.
زوجه نیز میتواند با ارائه مشخصات کامل خودرو از طریق سامانههای پلیس راهور یا دفاتر خدمات قضایی، تقاضای توقیف فوری ارائه دهد. این اقدام سبب میشود خودرو در فهرست اموال تحت نظارت قرار گیرد و در صورت انتقال غیرقانونی با استعلام قضایی به سرعت توقیف و از چرخه معاملات خارج شود.
هزینه توقیف ماشین برای مهریه
هزینههای مربوط به توقیف و رفع توقیف خودرو بابت مهریه متنوع است و شامل هزینه ثبت دادخواست، هزینه دادرسی، کارشناسی ارزش خودرو، حقالاجرا، استعلام از پلیس راهور و هزینه ابلاغ میشود.
در صورتی که پرونده از طریق اداره ثبت اسناد پیگیری شود، هزینه بر اساس تعرفه اجرای اسناد رسمی محاسبه میشود که معمولاً حدود پنج درصد مبلغ مهریه است. همچنین هزینههای مزایده، انتقال سند و نگهداری خودرو در پارکینگ نیز از محل فروش خودرو کسر میشود.
دادگاه در صورت نیاز به تعیین ارزش خودرو، کارشناس رسمی دادگستری را معرفی میکند که دستمزد او نیز جزو هزینههای دادرسی محسوب میشود. چنانچه خودرو به مزایده گذاشته شود، هزینههای اجرایی و نقل و انتقال بر عهده محکومعلیه خواهد بود.
علاوهبر این در جریان مکاتبات اداری با پلیس راهور و سایر نهادها ممکن است هزینههای جانبی نظیر کارمزد خدمات الکترونیک یا استعلامهای چندمرحلهای نیز اضافه شود. تمامی این هزینهها ابتدا توسط زوجه پرداخت میشود اما در نهایت از محل اموال توقیفی، قابل بازگشت است.
نکات حقوقی رفع توقیف خودرو برای مهریه
رفع توقیف خودرو بابت مهریه از موضوعات مهم در دعاوی خانوادگی است؛ زیرا بسیاری از اموال منقول از جمله خودرو، نخستین هدف برای تأمین مهریه محسوب میشوند. به همین دلیل آشنایی با نکات حقوقی میتواند مانع از تضییع حقوق زوج یا زوجه شود و روند رسیدگی قضایی را برای طرفین تسهیل کند. در ادامه، مهمترین نکات این موضوع را ذکر میکنیم:
- دادگاه تنها در صورتی دستور رفع توقیف خودرو را صادر میکند که دلایل موجه از سوی زوج ارائه شود؛ مانند اثبات اعسار یا تعلق خودرو به عنوان مستثنیات دین.
- اگر خودرو در مالکیت مشترک باشد، رفع توقیف تنها نسبت به سهم زوج انجام میشود و سهم شریک دیگر مشمول توقیف نیست.
- در صورت فروش قانونی خودرو قبل از تاریخ صدور اجراییه، زوجه نمیتواند نسبت به آن خودرو ادعای توقیف مطرح کند؛ مگر با اثبات صوری بودن معامله.
- اثبات تعلق خودرو به شخص ثالث باید با مدارک رسمی و معتبر از جمله سند مالکیت، بیمهنامه یا اسناد خرید انجام شود.
- رفع توقیف خودرو بابت مهریه نیازمند صدور رأی قطعی دادگاه یا تصمیم نهایی اداره اجرای ثبت است و بدون آن هیچ مرجع اجرایی حق اقدام ندارد.
- در مواردی که خودرو در رهن بانک باشد، حق تقدم با مرتهن است و تا زمان تسویه بدهی بانکی، رفع توقیف یا مزایده امکانپذیر نیست یا به میزان مبلغ پرداختشده بدهی، امکان مطالبه وجود دارد.
- زوجه میتواند در صورت رفع توقیف غیرقانونی از سوی زوج، اعتراض و تقاضای تجدید نظر در رأی صادره را مطرح کند.
- ارائه لایحه دقیق، مستندات مالی و گواهی عدم توانایی پرداخت در زمان مناسب از مهمترین عوامل موفقیت در رفع توقیف خودرو محسوب میشود.
در مجموع رفع توقیف خودرو بابت مهریه اقدامی به حساب میآید که با رعایت تشریفات قانونی و ارائه مستندات معتبر امکانپذیر است. قانونگذار تلاش کرده تا میان حقوق زوجه در وصول مهریه و حقوق زوج تعادل برقرار کند. آگاهی از شرایط قانونی، تنظیم لایحه دقیق و پیگیری مستمر از طریق مراجع قضایی از عوامل مهم در این فرایند محسوب میشوند.
در این صفحه مراحل، مدارک، هزینهها، روشهای استعلام و مقررات مرتبط با رفع توقیف خودرو بابت مهریه را مرور کردیم. در پایان هم توصیه میکنیم پیش از هر اقدام از مشاوره حقوقی با بهترین وکیل پایه یک دادگستری تهران بهرهمند شوید تا احتمال رد درخواست یا تضییع حقوق کاهش یابد.
