حضانت چیست؟
حضانت در لغت به معنای بغل کردن و در آغوش گرفتن و در عرف به معنای نگهداری، سرپرستی و پرورش دادن است؛ اما در اصطلاح حقوقی به مجموعه‌ای از مسئولیت‌ها در راستای نگهداری و حمایت جسمی و روحی از کودک گفته می‌شود.
خلاف تصور عموم حضانت فقط به معنای نگه داشتن فرزند نزد خود نیست؛ بلکه وظیفه‌ای مستمر برای نگهداری کودک است که ابعاد مختلفی دارد و تمامی نیازها را در بر می‌گیرد.
حضانت فرزند به عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل بعد از طلاق و جدایی مطرح می‌شود که تعهداتی را برای والدین به دنبال دارد. در قانون مدنی ایران، حضانت نه تنها یک حق برای والدین شناخته می‌شود؛ بلکه تکلیف و مسئولیتی به حساب می‌آید که قانون‌گذار بر عهده پدر و مادر قرار داده است.
مسئولیتی که هم به معنای نگهداری فیزیکی است و هم شامل تربیت، مراقبت‌های جسمی، روانی و تامین نیازهای عاطفی، آموزشی و بهداشتی می‌شود.
ماده ۱۱۶۸ قانون مدنی به موضوع حق و تکلیف پدر و مادر در خصوص حضانت فرزند به صراحت اشاره کرده است. بنابراین والدین نمی‌توانند به راحتی از این وظیفه شانه خالی کنند و به سادگی از آن بگذرند یا به دیگری بسپارند؛ مگر در موارد استثنایی که قانون اجازه داده باشد.
اما حضانت بر اساس سن فرزند و شرایط والدین تعیین می‌شود و همواره منافع و علایق کودک در اولویت قرار می‌گیرد. البته تصمیم‌گیری‌ها بر اساس مصلحت طفل و با در نظر گرفتن قوانین در این حوزه است.
ارائه مشاوره و خدمات حقوقی آنلاینارائه مشاوره و خدمات حقوقی آنلاین
حضانت فرزندان
حضانت فرزندان همواره تابع قوانین و قواعد مشخصی است که بنابر قانون مدنی و برخی از قوانین حمایت خانواده مقرر شده‌اند. هدف اصلی حضانت، ایجاد محیطی سالم و ایمن برای کودک است تا بتواند از نظر جسمی، ذهنی و عاطفی به طور کامل رشد کند. این امر تا سن مشخصی بر عهده والدین است و بعد از آن، فرزند حق دارد که خود تصمیم بگیرد با کدام یک زندگی کند.
در همین راستا بر اساس ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی، حضانت فرزند تا ۷ سالگی چه دختر باشد چه پسر با مادر است و بعد از آن تا سن بلوغ به پدر واگذار می‌شود؛ مگر در شرایطی که دادگاه با توجه به مصلحت طفل تصمیم دیگری اتخاذ کند. سن بلوغ هم برای دختران ۹ سال و برای پسران ۱۵ سال در نظر گرفته شده است. در ادامه جزئی‌تر به قوانین حضانت بر اساس سن می‌پردازیم.
حضانت فرزند با کیست؟
بر اساس ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی، حضانت و نگهداری طفلی که والدین او از یکدیگر جدا شده‌اند تا ۷ سالگی با مادر و بعد از آن تا سن بلوغ با پدر است. بنابراین در صورت طلاق یا جدایی پدر و مادر، حضانت کودک چه دختر باشد چه پسر به دلیل وابستگی شدید جسمی و عاطفی تا ۷ سالگی با مادر است.
بعد از آن نیز این حضانت به پدر منتقل می‌شود؛ مگر این‌که دادگاه با تشخیص مصلحت طفل تصمیم دیگری بگیرد. مسئله حضانت تا سن بلوغ در نظر گرفته شده و برای فرزندانی که به این سن رسیده‌اند، دیگر مسئله حضانت مطرح نمی‌شود.
سن بلوغ برای دختران ۹ سال تمام قمری و برای پسران ۱۵ سال تمام قمری است. البته تا این محدوده سنی هم شرایط حضانت بنابر مصالح فرزند می‌تواند متفاوت باشد و با احراز عدم صلاحیت یکی از والدین، حضانت به دیگری منتقل می‌شود؛ حتی در این خصوص اگر دادگاه تشخیص دهد که سلامت جسمی یا تربیت اخلاقی فرزند در معرض خطر است و والدین هیچ کدام صلاحیت نگهداری فرزند را ندارند، می‌تواند مطابق با ماده ۱۱۷۳ حضانت را به شخص دیگری واگذار کند.
چرا حضانت فرزند با پدر است؟
در نظام حقوقی ایران حضانت فرزند پسر و دختر تا ۷ سالگی به مادر واگذار شده؛ اما بعد از آن قانون‌گذار این مسئولیت را بر عهده پدر می‌داند. این موضوع ریشه در مبانی فقهی، روایات، استنباط از آیات قرآن کریم و اجماع فقها دارد.
به نوعی پدر، ولی فرزند محسوب می‌شود و مسئولیت اصلی تامین امنیت مالی، تربیتی و اخلاقی او را عهده دارد؛ حتی نفقه مادری که به او شیر می‌دهد نیز وظیفه پدر است. در نتیجه از نظر تشریعی، فرزند ملحق به پدر می‌شود. البته این امر مشروط به آن است که پدر صلاحیت‌های قانونی و اخلاقی را داشته باشد؛ در غیر این صورت دادگاه حضانت را به مادر یا فرد دیگری منتقل می‌کند.
سن حضانت فرزند
بهترین راه‌حل برای حضانت فرزند توافق والدین است. این‌که به‌جای ورود به فرایند طولانی و پیچیده دادگاه با توافق یکدیگر تصمیم بگیرند؛ اما در شرایطی که اختلاف وجود دارد، دادگاه با توجه به مصلحت کودک تصمیم نهایی را می‌گیرد. سن فرزند در تصمیم‌گیری دادگاه تاثیرگذار است. در ادامه دقیق‌تر حضانت را در سنین مختلف بررسی می‌کنیم.
حضانت فرزند تا ۷ سالگی
مطابق با قوانین، حضانت فرزند قبل از ۷ سالگی با مادر است. قانون‌گذار به دلیل وابستگی طفل در سال‌های اول زندگی، حضانت فرزندان چه دختر و چه پسر را تا این سن به مادر واگذار کرده؛ البته پدر از حق ملاقات با فرزند محروم نیست.
حضانت فرزند بعد از ۷ سالگی تا سن بلوغ
حضانت فرزند از ۷ سالگی تا سن بلوغ با پدر است. مطابق با قوانین حضانت فرزندان دختر از ۷ تا ۹ سالگی و فرزندان پسر از ۷ تا ۱۵ سالگی به پدر واگذار می‌شود. بعد از سن بلوغ، فرزند خود تعیین‌کننده است که با کدام یک از والدین زندگی کند.
حضانت فرزند از سن بلوغ به بعد
سن بلوغ برای دختران ۹ سالگی و برای پسران ۱۵ سالگی در نظر گرفته شده و بعد از این سن، مبحث سرپرستی به‌جای حضانت مطرح می‌شود. فرزند بعد از سن بلوغ، خود تصمیم‌گیرنده است.
سرپرستی دختر از ۹ تا ۱۸ سالگی
سرپرستی دختر بعد از سن ۹ سالگی به طور معمول به پدر منتقل می‌شود؛ اما این قانون مطلق نیست و دادگاه بنابر مصلحت کودک تصمیم می‌گیرد. اگر مادر صلاحیت بیشتری داشته باشد، سرپرستی فرزند به او واگذار می‌شود.
سرپرستی دختر بعد از ۱۸ سالگی
رسیدن به سن ۱۸ سالگی یعنی فرزند از نظر قانونی یک بزرگسال شناخته می‌شود و می‌تواند به طور مستقل، درباره محل زندگی خود تصمیم بگیرد. بنابراین در این مرحله، حضانت به پایان رسیده و دختر خود تصمیم می‌گیرد مستقل زندگی کند یا با یکی از والدین ادامه دهد.
شرایط گرفتن حضانت فرزند
برای گرفتن حضانت فرزند صرف رابطه خونی یا والد بودن کافی نیست و نیازمند شرایط تعیین شده‌ای است که عدم وجود آن، سبب سلب حضانت می‌شود. قانون مدنی، مطابق با فقه و شرع اسلام برای امکان واگذاری حضانت فرزندان به پدر یا مادر یا هر شخص دیگری که دادگاه تشخیص دهد، شرایط زیر را الزامی می‌داند:
- بلوغ: منظور از بلوغ مسئول حضانت، این است که به سن قانونی بلوغ رسیده و اهلیت استیفا در اموال خود را پیدا کند و همچنین قدرت تشخیص خوب از بد را داشته باشد.
- عقل: کسی که نگهداری طفل به او سپرده می‌شود باید عاقل باشد؛ یعنی از قوای عقلی سالمی برخوردار باشد.
- توانایی عملی: توانایی عملی به معنای سلامت جسمانی و روانی کافی برای مراقبت از کودک است. همچنین بتواند امور و احتیاجات او را رفع کند.
- شایستگی اخلاقی: از دیگر شرایط تاکید شده برای حضانت فرزند صلاحیت اخلاقی در مواظبت از کودک است؛ به گونه‌ای که در ماده ۱۱۷۳ قانون مدنی به عدم مواظبت یا انحطاط اخلاقی مسئول حضانت اشاره کرده و شرایطی را که صحت جسمانی یا تربیتی فرزند را به خطر بیندازد، دلیلی بر واگذاری حضانت به شخص دیگر می‌داند.
- اسلام: ماده ۱۳۹۲ قانون مدنی مربوط به وصی، یکی دیگر از شروط حضانت را مسلمان بودن والدین دانسته است. با این تفاسیر، کافر شدن یکی از آن‌ها می‌تواند موجبات سلب حضانت را فراهم کند.
- عدم ابتلا به بیماری‌های واگیردار: بیماری‌های مسری یا واگیردار که سلامت جسمی کودک را به خطر می‌اندازد، باعث سلب حضانت می‌شود.
- عدم ازدواج مادر: ماده ۱۱۷۰ به این موضوع اشاره کرده که مادر تا زمانی حق حضانت دارد که شوهر دیگری اختیار نکند. البته این قانون باعث سلب حضانت نمی‌شود و بر اساس مصلحت طفل است و به تشخیص دادگاه بستگی دارد.
شرایط گرفتن حضانت فرزند توسط مادر
بر اساس ماده ۱۱۷۰ قانون مدنی، مادر می‌تواند حضانت فرزند را بعد از سن ۷ سالگی هم به عهده بگیرد. در صورتی که شرایط قانونی وضع شده را داشته، مجنون نبوده و ازدواج مجدد نکرده باشد. البته ماده ۴۵ قانون حمایت خانواده، ازدواج مجدد را مانع یا سلب‌کننده حضانت برای مادر نمی‌داند و تصمیم‌گیری آن را به عهده دادگاه و بر اساس مصلحت طفل دانسته است.
همچنین ماده ۱۱۷۳ اشاره می‌کند که مادری می‌تواند به صورت قانونی حضانت فرزندش را به عهده بگیرد که فساد و انحطاط اخلاقی نداشته یا به بیماری‌های روانی مبتلا نباشد یا هرگونه رفتار مغایر با مصلحت طفل انجام ندهد. از طرفی در شرایطی که پدر صلاحیت نگهداری فرزند را نداشته باشد، مادر می‌تواند از طریق سلب حضانت اقدام کرده و این امر را در دادگاه به اثبات برساند.
نحوه گرفتن حضانت فرزند
گرفتن حضانت فرزند در مواردی که والدین از هم جدا شده‌اند یا یکی از آن‌ها قصد سلب حضانت از دیگری را دارد، نیازمند طی کردن مراحل قانونی آن به قرار زیر است:
- تنظیم و ثبت دادخواست: والد ابتدا باید دادخواستی مبنی بر سلب حضانت از طرف مقابل و واگذاری یا الزام به حضانت، تنظیم و در یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به ثبت برساند. تمامی مدارک و دلایل محکمه‌پسند برای سلب حضانت باید ضمیمه دادخواست شوند.
- ارجاع به دادگاه خانواده: پرونده حضانت فرزند به یکی از شعب دادگاه خانواده ارسال می‌شود تا پیگیری‌های لازم انجام گیرد.
- تشکیل جلسات دادرسی: در جلسات دادرسی والدین احضار می‌شوند تا دلایل آن‌ها شنیده شود. همچنین اسناد و مدارک مربوطه، مورد بررسی قرار می‌گیرد.
- ارجاع به کارشناسی و مددکار اجتماعی: ممکن است دادگاه برای بررسی وضعیت روانی کودک و والدین، شرایط زندگی و محیط نگهداری، موضوع را به کارشناس رسمی یا مددکاری ارجاع دهد.
- صدور رای: چنان‌چه دادگاه تشخیص دهد صلاحیت حضانت متقاضی از طرف مقابل بیشتر است، رای به واگذاری حضانت می‌دهد.
مدارک لازم برای دریافت حضانت
برای دریافت حضانت فرزند صدور حکم طلاق نیازی نیست و اثبات این‌که والدین از یکدیگر جدا زندگی می‌کنند، کافی است؛ اما گرفتن حضانت به مدارک و مستنداتی نیاز دارد که نشان‌دهنده صلاحیت والد باشد. در همین راستا در ادامه لیستی از مهم‌ترین مدارک لازم برای دریافت حضانت را ارائه کرده‌ایم:
- مدارک شناسایی (کارت ملی و شناسنامه)
- سند طلاق یا مدرک اثبات زندگی جداگانه والدین
- نظر کارشناسی مبنی بر عسر و حرج فرزند
- شهادت شهود و مطلعین
- مدارک پزشکی قانونی (در صورت در خطر بودن سلامت فرزند)
- مدارک اثبات عدم صلاحیت طرف مقابل مانند گزارش اعتیاد یا سوءسابقه یا گزارش مددکار اجتماعی
- گواهی عدم سوءپیشینه
هزینه دریافت حضانت فرزند
هزینه حضانت فرزند به طور معمول بر عهده پدر است. در واقع این هزینه بابت نیازهای کودک در نظر گرفته می‌شود و به صورت عرفی تا وقتی که فرزند به درآمد نرسد، پدر باید این مخارج یا همان نفقه را پرداخت کند. این زمان به طور تقریبی برای فرزند دختر تا زمان ازدواج و برای فرزند پسر تا سن ۱۸ سالگی در نظر گرفته می‌شود.
از طرفی دریافت حضانت فرزند نیز مانند دیگر دعاوی خانوادگی نیازمند پرداخت هزینه‌های تنظیم دادخواست، ثبت شکایت، دادرسی و کارشناسی است؛ یعنی والدی که در این خصوص طرح دعوا کرده، باید طبق تعرفه سازمان برنامه و بودجه و تعرفه خدمات قضایی، این هزینه‌ها را تا صدور رای نهایی و دریافت حضانت پرداخت کند.
برای گرفتن حضانت فرزند به کجا مراجعه کنیم؟
مرجع صالح برای رسیدگی به دعوای حضانت فرزند دادگاه خانواده یا دادگاه عالی است. البته بیشتر پرونده‌های حضانت در دادگاه‌های خانواده محل سکونت خوانده رسیدگی می‌شود. بنابراین اگر پدر یا مادری قصد دارد حضانت را از طرف مقابل سلب کند، باید در یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، دادخواست خود را ثبت کند تا پرونده به یکی از شعب دادگاه خانواده ارجاع و پروسه رسیدگی آغاز شود.
نمونه دادخواست حضانت فرزند توسط مادر
برای دانلود، اینجا کلیک کنید.
نمونه دادخواست حضانت فرزند توسط پدر
برای دانلود، اینجا کلیک کنید.
ضمانت اجرای حضانت چیست؟
از آن‌جا که حضانت فرزند دختر یا سایر فرزندان یک تکلیف قانونی بر عهده والدین است، قوانین و مقررات بسیاری جهت حفظ و تامین حقوق فرزندان وضع شده که پدر و مادر را موظف به نگهداری و تربیت آن‌ها می‌کند.
برای ضمانت اجرای حضانت می‌توان به مواد ۶۳۱ و ۶۳۲ قانون مجازات اسلامی اشاره کرد که در خصوص تخطی از امر حضانت است. قانون‌گذار در این مواد، مجازات حبس یا جزای نقدی در خصوص قصور در حضانت را در نظر گرفته؛ حتی در موارد شدیدتر علاوه‌بر این، مرتکب را به مجازات قصاص، دیه یا ارش نیز محکوم می‌کند.
حضانت کودک در حالت‌های مختلف
حضانت فرزند در سیستم حقوقی ایران به سن کودک و شرایط والدین بستگی دارد. همچنین وضعیت زندگی پدر یا مادر می‌تواند تا حد زیادی در گرفتن حضانت موثر باشد.
در این خصوص قوانین مختلفی در وضعیت‌های متفاوت مانند بعد از طلاق یا فوت یکی از والدین یا در صورت عدم تمکین، خیانت زن، حضانت مادر شاغل، حضانت برای فرزند معلول ذهنی و فرزند نامشروع وجود دارد. در ادامه با نگاهی دقیق‌تر حضانت را در تمامی این حالت‌ها بررسی می‌کنیم.
حضانت فرزند بعد طلاق
حضانت بعد از طلاق به سن فرزند و شرایط زندگی والدین بستگی دارد و با توجه به آن، مطابق با قوانین وضع شده تصمیم‌گیری می‌شود؛. یعنی حضانت تا ۷ سالگی به عهده مادر و از ۷ سالگی تا سن بلوغ به بعد به عهده پدر است؛ مگر در شرایطی که مصلحت کودک چیز دیگری باشد و دادگاه تشخیصی غیر از آن دهد. بعد از سن بلوغ نیز فرزند خود تصمیم می‌گیرد و مشخص می‌کند که با کدام یک از والدین زندگی کند.
حضانت فرزند در صورت عدم تمکین زن
عدم تمکین زن به خودی خود دلیل قطعی برای سلب حضانت محسوب نمی‌شود؛ یعنی حتی اگر دادگاه رای عدم تمکین صادر کند، حضانت فرزند تا ۷ سالگی با مادر است.
اما اگر این امر به شرایط نامناسب برای کودک منجر شود یا محیط نگهداری فرزند در چنین وضعیتی آسیب‌زا باشد، دادگاه ممکن است با درخواست پدر برای واگذاری حضانت موافقت کند. بنابراین ابتدا ارزیابی‌های لازم توسط کارشناسان دادگاه، روانشناسان، مشاوران و مددکاران اجتماعی انجام می‌گیرد و در نهایت، دادگاه بر اساس مصلحت طفل برای حضانت تصمیم‌گیری می‌کند.
حضانت فرزند مادر شاغل
حضانت فرزند مادر شاغل از موضوعات حساس حقوق خانواده است که با توجه به شرایط شغلی مادر و سن فرزند، ارزیابی و نتیجه‌گیری می‌شود. زمانی که مادر شاغل است، اگر نتواند نیازهای روحی، روانی و تربیتی کودک را تامین کند، این امر باعث سلب حضانت از او می‌شود. در چنین وضعیتی دادگاه تصمیم به واگذاری حضانت به پدر یا فرد دیگری می‌گیرد.
در این شرایط دادگاه از کارشناسی و مددکاری برای بررسی وضعیت حضانت فرزند کمک می‌گیرد. با این حال در بیشتر موارد اگر وضعیت کار مادر به گونه‌ای باشد که در نگهداری از فرزند و تامین نیازهای او خللی وارد نشود، هیچ‌گونه ممنوعیتی برای واگذاری حضانت به مادر وجود ندارد.
حضانت فرزندان بعد از فوت پدر
ماده ۱۱۷۱ قانون مدنی به موضوع حضانت فرزند اشاره دارد و این‌گونه مقرر کرده که در صورت فوت یکی از والدین، حضانت به والد دیگر که در قید حیات است، واگذار می‌شود. همچنین مطابق با قوانین، اولویت حضانت فرزندان با والدین است.
بنابراین در صورت فوت پدر این مسئولیت به مادر واگذار می‌شود؛ مگر این‌که شرایط خاصی باشد و دادگاه تشخیص دهد مادر صلاحیت ندارد. در این مواقع حضانت به یکی از نزدیکان یا بستگان واجد شرایط منتقل می‌شود.
حضانت فرزند معلول ذهنی
حضانت فرزندان معلول ذهنی همانند سایر فرزندان است؛ یعنی تا ۷ سالگی با مادر و از آن به بعد به عهده و تحت ولایت قهری پدر قرار می‌گیرد. این فرزندان تحت حمایت دولت نیز هستند تا کمکی برای نیازهای مالی و درمانی آن‌ها باشد.
از طرفی به دلیل شرایط خاص این افراد از سن ۱۸ سالگی به بعد مادر یا پدر به عنوان ولی انتخاب می‌شوند و در شرایطی که والدین فوت کرده باشند، این مسئولیت به پدربزرگ واگذار می‌شود. اگر او هم در قید حیات نباشد، دادستان از دادگاه تقاضای قیم می‌کند.
حضانت فرزند در صورت خیانت زن
حضانت فرزند در صورت خیانت زن به شرایط و تشخیص مصلحت کودک بستگی دارد. در مواردی که رابطه نامشروع ثابت شود، دادگاه در بیشتر مواقع حضانت را از مادر سلب و به پدر واگذار می‌کند؛ حتی ممکن است این مسئولیت به شخص دیگری واگذار شود.
اما در مواردی که رابطه نامشروع و خیانت زن در دادگاه به اثبات نرسد و این وضعیت هم تاثیر مخربی بر جسم و روان کودک نداشته باشد، دادگاه هم‌چنان مادر را واجد شرایط می‌داند.
حضانت فرزند نامشروع
با این‌که طبق ماده ۱۳۶۷ قانون مدنی، فرزند نامشروع از حقوق فرزندان مشروع بهره‌مند نمی‌شود؛ اما بعد از صدور رای ۶۱۷ دیوان عالی کشور، این رویه تغییر کرد و فرزندان نامشروع هم به‌جز مبحث ارث از تمامی حقوق قانونی خود بهره می‌برند.
بر همین اساس قانون‌گذار حضانت فرزند نامشروع را نیز هم حق و هم تکلیفی می‌داند که بر عهده والدین قرار داده و سلب این حق بدون اثبات عدم صلاحیت والدین، امکان‌پذیر نیست. با این تفاسیر، حضانت فرزند نامشروع تا سن ۷ سالگی با مادر و از آن پس به عهده پدر است.
نکات و توصیه‌های حقوقی مهم حضانت
حضانت فرزند از مسائل پیچیده حقوقی با قوانین و مقررات حاکم بر آن است که در صورت ناآگاهی والدین، امکان دارد حقوق قانونی فرزند و حتی خود آن‌ها تضییع شود. به همین دلیل در این قسمت ما مهم‌ترین نکات در این خصوص را یادآوری می‌کنیم تا در خاطر شما بماند:
- حضانت به عنوان یک تکلیف قانون است که در صورت نقض آن، مجازات‌هایی برای والدین در نظر گرفته می‌شود.
- در تمامی دعاوی حضانت مصلحت، منافع و علایق فرزندان در اولویت قرار می‌گیرد و تصمیم‌گیری و رای دادگاه بر این اساس است.
- ازدواج مجدد مادر می‌تواند باعث سلب حضانت از او شود؛ به خصوص اگر به مصلحت کودک آسیب رساند.
- حضانت فرزند در صورت فوت پدر به مادر واگذار می‌شود؛ مگر این‌که مادر فاقد صلاحیت باشد.
- در دعاوی حضانت فرزند کمک گرفتن از بهترین وکیل خانواده تهران در پیشبرد پرونده و حفظ حقوق والدین و فرزند، تاثیر به‌سزایی دارد. این افراد با تسلط بر قوانین مدنی و قانون حمایت خانواده به کمک روش‌های اثرگذار از منافع طفل و پدر و مادر حمایت می‌کنند. بنابراین بهترین پیشنهاد برای والدین درگیر با موضوع حضانت، مشاوره گرفتن یا انتخاب این وکلا برای همراهی تا به نتیجه رسیدن است.
ما در این صفحه حضانت فرزندان را به طور کامل بررسی کردیم و در خصوص سن حضانت، شرایط و نحوه گرفتن حضانت اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دادیم.
همچنین ضمن معرفی مرجع صالح، ضمانت اجرایی، مدارک لازم و هزینه‌ها در این باره، شرایط حضانت در حالت‌های مختلف را نیز شرح دادیم. در پایان نیز مهم‌ترین نکات در این خصوص را با شما به اشتراک گذاشتیم تا ابهامی در ذهن شما نماند. امیدواریم که این مطالب پاسخ تمامی سوالات شما را داده باشد. در صورت تمایل می‌توانید از مشاوره حقوقی با بهترین وکیل تهران استفاده کنید.