وکالت بلاعزل چیست؟
برای پاسخ به این سوال که وکالت بلاعزل چیست؟ باید گفت که یکی از حقوقی که برای همه افراد جامعه وجود دارد، این حق است. در این وکالت، نمایندگی از شخصی با هدف سهولت انجام کار و سرعت بیشتر به فرد دیگری انتقال می‌یابد.
به عبارت دیگر نوعی قرارداد و عقد وکالتی است که در آن موکل، برخی اختیارات را به وکیل ارائه داده و حق برکنار کردن وکیل را نیز از خود منع نموده است. در این قرارداد تا زمان انجام کار یا انقضای قرارداد، وکیل نمی‌تواند توسط موکل برکنار شود.
وکالت بلاعزل به‌طور معمول در مواردی استفاده می‌شود که اعتماد زیادی بین طرفین وجود دارد یا موکل نمی‌خواهد وکیل را عزل کند. برای مثال می‌توان نقل‌وانتقالات ملک و حساب‌های بانکی را نام برد. البته در این نوع وکالت‌ها، خطراتی همچون سوءاستفاده یا دشواری در برهم زدن وکالت و برکناری وکیل، وجود دارد. وکالت بلاعزل ۲ نوع عام و خاص دارد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
وکالت بلاعزل عام
وکالت بلاعزل عام از جمله وکالت‌هایی است که در آن شخصِ موکل، قدرت و اختیار انجام تمامی امورات خود را به وکیل واگذار می‌کند. به موجب این وکالت، وکیل کلاهبرداری در تهران حق عمل و پیگیری در تمامی امور زندگی موکل را تا زمانی که او زنده است، دارد. این وکالت تا زمان حیات موکل به قوت خود باقی می‌ماند و وکیل عزل نمی‌شود. در صورت نیاز به مشاوره اختصاصی با بهترین وکیل در تهران، با کارشناسان ما در تماس باشید.
وکالت بلاعزل خاص
وکالت بلاعزل خاص از دیگر انواع وکالت است که در آن فقط در امور مشخصی به وکیل، اعطای وکالت می‌شود. در این حالت، وکیل در امور تعیین شده و مشخصی اختیار عمل دارد و در دیگر امور یا موارد خارج توافق، حق مداخله ندارد. به عنوان مثال اعطای وکالت بلاعزل در خریدوفروش یک ملک با تعیین مشخصات دقیق، نمونه‌ای از وکالت بلاعزل خاص است.
وکالت بلاعزل چه خطراتی دارد؟
وکالت بلاعزل یک عقد قرارداد جایز است و طبق ماده ۶۷۹ قانون مدنی، هر یک از طرفین بعد از انعقاد آن هر زمان که بخواهند، می‌توانند آن را برهم زنند. ضمن این‌که با جنون، فوت و سفاهت افراد، عقد وکالت برهم می‌خورد؛ مگر این‌که در شروط ضمن وکالت‌نامه، وکالت وکیل یا عدم عزل وکیل قید شده باشد.
این امر بدین معنی نیست که امکان فسخ آن به آسانی انجام شود. توجه داشته باشید که گاهی ممکن است به جای موکل، وکیل متضرر شود؛ اما در بیشتر مواقع این مشکلات احتمالی، موکل را تهدید می‌کند. حال این‌که خطرات اصلی وکالت بلاعزل چیست؟
- به خطر افتادن منافع موکل: گاهی ممکن است وکیل اقدام به سوءاستفاده از محدوده اختیارات خود کند.
- سختی فرایند عزل وکیل: سختی عزل وکیل به این جهت است که باید در دادگاه توسط موکل، اثبات شود.
نحوه ابطال و لغو وکالت بلاعزل
برای ابطال وکالت بلاعزل درصورتی که خود وکیل قصد استعفا داشته باشد با حضور در یکی از دفاتر اسناد رسمی از وکالت، استعفا می‌دهد. در این صورت وکالت باطل و بی‌اثر می‌شود. همچنین گاهی در دادگاه، موکل مدعی می‌شود که عقد لازم بین ۲ طرف منعقد نشده تا او بخواهد ضمن شرط عقد، عزل وکیل را بپذیرد یا نپذیرد. در این شرایط دادگاه با بررسی مدارک و مستندات، حکم صادر می‌کند. به‌غیر از این، مواردی نیز وجود دارد که باعث لغو وکالت بلاعزل می‌شود که عبارت‌اند از:
- فوت یا جنون وکیل یا موکل: درصورت اثبات جنون وکیل یا موکل یا فوت یکی از طرفین، وکالت لغو می‌شود.
- انجام امور موضوع وکالت توسط موکل: درصورتی که خود موکل موضوع مورد وکالت را انجام دهد، وکالت از بین می‌رود.
- از بین رفتن موضوع وکالت: چنان‌چه موضوع مطرح در عقد وکالت به هر علتی از بین برود در این شرایط، وکالت بلاعزل معنایی نخواهد داشت.
- اقاله عقد وکالت بلاعزل: اگر عقد وکالت توسط یکی از طرفین اقاله یا فسخ شود، وکالت به پایان می‌رسد.
- انحلال وکالت بلاعزل: چنان‌چه عقد وکالت بلاعزل ضمن عقد لازمی باشد و آن عقد لازم به دلیلی منحل شود، این وکالت قابلیت بلاعزل بودن خود را از دست می‌دهد و تبدیل به عقد جایزی می‌شود. در این شرایط هر یک از طرفین که بخواهند، می‌توانند آن را فسخ کنند.
- ممنوعیت وکیل از وکالت: انفصال دائمی از وکالت دادگستری، انجام امور را ناممکن می‌کند؛ به همین دلیل عقد وکالت خود به خود لغو و فسخ می‌شود.
- ورشکستگی موکل در امور مالی: در شرایطی که موکل ورشکسته باشد، باعث لغو وکالت بلاعزل می‌شود؛ اما ورشکستگی وکیل موجب انفساخ وکالت نیست.
وکالت بلاعزل تا چه زمانی اعتبار دارد؟
توجه داشته باشید که وکالت بلاعزل زمانی اعتبار دارد که به‌صورت کتبی در دفترخانه‌های اسناد رسمی، ثبت شود. درخصوص وکالت بلاعزل عام، مدت زمان اعتبار آن تا زمان حیات موکل ادامه دارد؛ اما در وکالت بلاعزل خاص درصورت قید زمان مشخص تا تاریخ تعیین شده اعتبار خواهد داشت.
در غیر این صورت، وکالت‌نامه اعتباری تا پایان عمر موکل دارد. همچنین وقتی برای موضوع مشخصی تنظیم شده باشد تا زمان پیگیری و انجام موضوع مورد وکالت، اعتبار دارد؛ مگر این‌که وکالت باطل یا فسخ شود.
شکایت برای وکالت بلاعزل
زمانی که کلاهبرداری در وکالت بلاعزل رخ داده باشد یا وکیل اقدام به انجام فعالیت‌هایی خارج از متن وکالت‌نامه کند، بهترین راه ابطال یا شکایت برای وکالت بلاعزل است. موکل با مراجعه به دادگاه حقوقی می‌تواند دادخواست عزل وکیل را ارائه دهد.
در این شرایط موکل باید اثبات کند عقد لازمی صورت نگرفته یا وکیل خارج از حدود وکالت خود عمل کرده است. حالا اگر تخلفات مالی یا سوءاستفاده وجود داشته باشد در چنین شرایطی، دادگاه با بررسی مدارک و مستندات، شهادت شهود یا اقرار وکیل و موکل برای ابطال وکالت بلاعزل حکم صادر می‌کند. همچنین درصورت پیگیری، امکان جبران خسارت مالی وجود دارد.
بهترین پیشنهاد جهت شکایت برای وکالت بلاعزل کمک گرفتن از یک وکیل متخصص در این حوزه است. به‌طور معمول وکلا به راه‌های قانونی برای طرح شکایت حقوقی حتی در موارد لازم کیفری، مسلط هستند. این افراد سوءاستفاده وکیل از اختیارات خود را اثبات کرده و با پشتیبانی حقوقی در روند دادرسی از حق شما دفاع می‌کنند.
هزینه وکالت بلاعزل ۱۴۰۳
بر اساس تعرفه قوه قضاییه در سال ۱۴۰۳ حق‌التحریر در دفاتر اسناد رسمی برای انواع وکالت‌نامه فروش یا انتقال، ۱۵۰۰۰۰ تومان و سایر موارد غیرمالی مبلغ ۱۰۰۰۰۰ تومان است که به‌طور مساوی بین طرفین تقسیم می‌شود. همچنین تعرفه محضری، قیمت اوراق، قبوض اقساطی و هزینه پست و دیگر هزینه‌ها نیز به عهده طرفین است؛ مگر این‌که توافق دیگری انجام شده باشد.
مدارک لازم برای وکالت بلاعزل
ثبت وکالت‌نامه ازطریق دفاتر اسناد رسمی است؛ اما مدارک لازم برای انعقاد وکالت بلاعزل چیست؟
- کپی و اصل کارت ملی و شناسنامه طرفین
- همراه داشتن اسناد مالکیت درخصوص موضوع مورد وکالت بلاعزل مانند سند ملکی یا سند خودرو
- توافق‌نامه وکالت درصورت وجود
استعلام وکالت بلاعزل با کد ملی
برای استعلام وکالت بلاعزل، باید متقاضی در سامانه استعلام وکالت‌نامه ثبت من به آدرس اینترنتی my.ssaa.ir جست‌وجو کند. در این صفحه روی گزینه اسناد رسمی کلیک کنید و مراحل استعلام را با رمز تصدیق و شناسه سند، انجام دهید. توجه داشته باشید که استعلام با کد ملی بدون وجود دیگر اطلاعات، تنها به‌صورت حضوری امکان‌پذیر است. متقاضی باید به دفتر اسناد رسمی که وکالت‌نامه در آن تنظیم شده، مراجعه کرده و برای استعلام با کد ملی اقدام کند.
نمونه وکالت بلاعزل
برای دانلود نمونه وکالت بلاعزل، اینجا کلیک کنید
وکالت بلاعزل ملک
وکالت بلاعزل ملک در واقع نوعی وکالت است که مالک به موجب وکالت‌نامه فروش ملک به وکیل، این اختیار را می‌دهد تا بدون حضور و امضای مالک، ملک را به هر شخصی و به هر مبلغی که می‌خواهد به فروش برساند. این وکالت بیشتر در زمان فروش ملک به وکیل تنظیم می‌شود و به نوعی وکیل، خریدار ملک است.
وکالت بلاعزل ملک می‌تواند برای خرید، اجاره و دیگر امور ملکی نیز انجام شود که این امر باتوجه به مفاد وکالت‌نامه تعیین می‌شود. در صورت نیاز به استفاده از تجربیات بهترین وکیل ملکی در تهران با کارشناسان ما در تماس باشید.
اثبات مالکیت با وکالت بلاعزل
باتوجه به این‌که وکالت بلاعزل عقدی جایز است، هر یک از طرفین می‌توانند این وکالت را سلب کنند. در مواردی مانند فوت موکل، این وکالت باطل می‌شود؛ اما حق خریدار از بین نمی‌رود و مالکیت به قوت خود باقی می‌ماند.
همچنین در وکالت‌نامه‌های بلاعزل دلیلی بر اثبات وقوع بیع نیست. یعنی وقتی وکیل دلیلی مبنی بر تنظیم بیع با موکل نداشته باشد، وکالت‌نامه برای اثبات تنظیم قرارداد کافی نیست و با فوت یا حجر یکی از طرفین، اعتبار سند از بین می‌رود.
حال اگر قرارداد عادی بین طرفین وجود نداشته باشد، مالکیت باید با مدارک و دیگر ظواهر یا با قولنامه اثبات شود. در این شرایط برای اثبات مالکیت، باید دادخواستی تنظیم و به دادگاه ارائه شود تا درصورت قبول مالکیت، حکم تنظیم سند صادر شود.
همچنین امکان طرح دعوا مبنی بر تنظیم سند با استناد به وکالت‌نامه و دیگر مستندات به عنوان یک خواسته مستقل، وجود دارد. به عبارتی اثبات مالکیت به معنای رسیدگی دادگاه به خواسته الزام تنظیم سند است.
وکالت بلاعزل در طلاق
از دیگر انواع وکالت بلاعزل درخصوص موضوع طلاق است که یکی از زوجین به دیگری وکالت بلاعزل می‌دهد. اینگونه بدون نیاز به حضور وی، تمامی مراحل قابلیت اجرایی دارند. در طلاق‌های خلعی، رجعی و بائن این وکالت‌نامه‌ها تنظیم شده و یکی از زوجین، تمامی روند دادرسی را پیش می‌برد. همچنین موارد مرتبط با مهریه، نفقه، اجرت‌المثل و حضانت فرزندان و هر موضوع دیگری در این خصوص نیز پیگیری می‌شود.
وکالت بلاعزل خودرو
داشتن وکالت بلاعزل خودرو این معنا را نمی‌رساند که فروشنده یا خریدار هیچ حقی در قبال خودرو یا مال خود نداشته باشد. به عنوان مثال برای وکالت فروش خودرو، خریدار صاحب خودرو نمی‌شود و در واقع وکیل، مالک آن خودرو شده است. همچنین امکان انتقال سند قطعی تنها زمانی ممکن است که در محدوده اختیارات وکیل باشد و به‌طور رسمی در دفاتر اسناد، تنظیم شده باشد؛ در غیر این صورت انتقال سند امکان‌پذیر نیست.
وکالت بلاعزل برای خروج از کشور
به موجب بند ۳ ماده ۱۸ قانون گذرنامه، زنان شوهردار برای دریافت گذرنامه نیاز به اجازه کتبی شوهر دارند؛ علاوه‌بر این خروج فرزند از کشور نیز نیاز به اجازه پدر دارد. وکالت بلاعزل برای خروج از کشور این امکان را برای این گروه از افراد فراهم می‌سازد تا بدون نیاز به اجازه از پدر یا شوهر از کشور خارج شوند.
وکالت بلاعزل در ارث
برای بررسی این‌که در موضوع ارث وکالت بلاعزل چیست؟ باید گفت که حتی این نوع وکالت نیز با مرگ موکل، منتفی می‌شود. بنابراین اگر فرد مدعی، مبایعه‌نامه یا سند رسمی را قبل از تاریخ فوت تنظیم کرده باشد، این بیع نافذ و صحیح است. حال اگر تاریخ آن بعد از فوت باشد، دیگر صحیح نبوده و همه اموال به ورثه می‌رسد. در صورت نیاز به مشاوره و تجربیات وکیل ارث در تهران، با ما در تماس باشید.
وکالت بلاعزل به ۲ یا چند نفر
وکالت بلاعزل به ۲ یا چند نفر نیز مانند وکالت بلاعزل به یک شخص است و تفاوت آن در مشخص کردن افراد دیگر برای این مورد است. در این نوع وکالت می‌توان به چند نفر بابت موردی وکالت دارد. به عنوان مثال برای فروش ملک شما می‌توانید به دو نفر وکالت دهید و هر کدام از این افراد ملک را به فروش رساند وکیل در فروش شناخته خواهد شد.
کلاهبرداری در وکالت بلاعزل
این‌که کلاهبرداری در وکالت بلاعزل چیست و چگونه رخ می‌دهد، مرتبط با سوءاستفاده‌ها یکی از طرفین است. در بیشتر موارد وکیل به‌دلیل عدم محدودیت خاص از زمان در محدوده استفاده از اختیارات خود از اعتماد موکل، سوءاستفاده می‌کند. گاهی این امر منجر به ضررهای مالی بزرگ می‌شود. این کلاهبرداری‌ها در مواردی مانند جعل وکالت‌نامه، سوءاستفاده از اعتماد بیش از حد و تغییر در مفاد مندرج در وکالت‌نامه اتفاق می‌افتد.
وکالت بلاعزل با حق توکیل به‌غیر
وکالت بلاعزل با حق توکیل به‌غیر در موضوع ماده ۶۷۲ قانون مدنی، تعریف شده است. مطابق با این قانون وکیل نمی‌تواند برای انجام موضوع وکالت، وکیل دیگری تعیین کند. در واقع کاری را که به او به وکالت داده شده، نباید به دیگری وکالت دهد؛ مگر درصورتی که به‌طور صریح یا با قرائن، حق توکیل داشته باشد.
تفاوت وکالت بلاعزل با تام‌الاختیار
در وکالت تام‌الاختیار محدوده اختیارات وکیل به نسبت وکالت بلاعزل متفاوت است. وکالت تام‌الاختیار وکالتی مطلق و مرتبط به تمامی امور موکل است؛ درحالی که وکالت‌نامه بلاعزل ممکن است مقید یا مطلق باشد که به متن وکالت‌نامه وابسته است. همچنین در وکالت بلاعزل قابلیت برهم زدن وجود ندارد؛ در مقابل وکالت تام‌الاختیار خود می‌تواند به ۲ صورت ساده یا بلاعزل منعقد شود.
وکالت بلاعزل بدون مبایعه‌نامه
وکالت بلاعزل بدون مبایعه نامه هنگاهی رخ می‌دهد که یک فرد به شخص دیگری بدون مبایعه نامه نسبت به موردی وکالت دهد که در این نوع وکالت نیز علی رغم عدم وجود مبایعه نامه طرف مقابل اختیاراتی دارد و باید در چارچوب قانون رفتار نماید.
نکات و توصیه‌های مهم حقوقی وکالت بلاعزل
توجه به نکات مرتبط با وکالت‌نامه بلاعزل باعث اطمینان خاطر بیشتر هر ۲ طرف به‌خصوص موکل می‌شود تا با رعایت قوانین و بررسی دقیق، مشکلی در عقد این قرار پیش نیاید؛ اما مهم‌ترین توصیه‌های وکالت بلاعزل چیست؟
- تنظیم وکالت را تنها در دفاتر رسمی اسناد انجام دهید تا اعتبار داشته و قانونی باشد.
- جزئیات موضوع وکالت‌نامه را به دقت بررسی کنید تا موارد خلاف آن‌چه توافق کرده‌اید، نباشد.
- در خریدوفروش ملک و خودرو تنها به وکالت‌نامه اکتفا نکنید و در اولین فرصت، جهت دریافت سند اقدام کنید.
- وکالت‌نامه باید ۲ نسخه داشته باشد، یکی نزد وکیل و دیگری نزد موکل بماند.
- مدت زمان اعتبار وکالت را در کالت‌نامه ذکر کنید؛ در غیر این صورت این وکالت‌نامه، اعتبار مادام‌العمر دارد.
- برای اطمینان از رسمیت وکالت‌نامه ثبت شده در دفاتر رسمی، استعلام بگیرید.
کمک گرفتن از وکیل متخصص برای تنظیم یا بررسی قرارداد وکالت بلاعزل می‌تواند احتمال بروز مشکلات حقوقی را به حداقل رساند. بیشتر وکلا با مشاوره‌های تخصصی از حقوق موکل محافظت می‌کنند و با بررسی مفاد متن وکالت‌نامه درصورت نیاز راه‌کارهای قانونی برای فسخ در نظر می‌گیرند؛ به همین دلیل هرگز مشاوره با وکلای حرفه‌ای را فراموش نکنید.
ما در مطالب این صفحه در رابطه با وکالت بلاعزل، انواع این وکالت، تفاوت این وکالت با وکالت تام الاختیار، روش‌هایی برای ابطال این وکالت و برخی موارد دیگر سخن گفتیم و در این صفحه یک نمونه فایل وکالت بلاعزل نیز قرار دادیم و اینک در انتها امیدواریم مطالب این صفحه برای شما مفید بوده باشد.
