قوانین طلاق
در ایران این‌گونه به نظر می‌رسد که تنها مردان حق طلاق دارند؛ اما تغییرات اساسی در قوانین باعث شده تا طلاق از طرف زن نیز در شرایط خاص امکان‌پذیر باشد.
به طور کلی قوانین طلاق از مسائل مهم حقوق خانواده است که بر اساس فقه اسلامی، حمایت خانواده و بنابر ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی پیش‌بینی شده‌اند. در این قوانین می‌توانیم طلاق را به ۲ دسته توافقی و غیرتوافقی تقسیم کنیم. در طلاق توافقی زن و مرد با توافق درباره تمام مسائل، تصمیم به جدایی می‌گیرند.
اما در طلاق غیرتوافقی یکی از طرفین به انجام این کار رضایت ندارد. حال در این شرایط ممکن است طلاق از طرف زن درخواست شود یا مرد خواهان جدایی باشد.
در حقوق ایران طلاق تنها به اراده مرد واقع می‌شود؛ اما این حق مطلق و بی‌قید و شرط نیست و مشروط به تعیین تکلیف حقوق مالی زن و پرداخت آن است. در مواردی نیز امکان دارد در هنگام عقد، حق طلاق و تصمیم‌گیری در این موضوع به زن واگذار شود.
حالا اگر طبق قوانین، طلاق از طرف زن درخواست شود در مواقعی که حق طلاق ندارد یا مرد حاضر به توافق نیست، زوجه باید بتواند دلایل محکمه‌پسندی برای درخواست خود ارائه دهد و آن‌ها را در دادگاه ثابت کند. همچنین این درخواست باید در گرو قوانین طلاق و قانون حمایت از خانواده باشد.
در ادامه به برخی از مهم‌ترین قوانین طلاق در این خصوص اشاره می‌کنیم:
- با عدم پرداخت نفقه از سوی مرد به موجب ماده ۱۱۲۹ قانون مدنی، زن می‌تواند درخواست طلاق دهد.
- درخواست طلاق به دلیل عسر و حرج زن به موجب ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی، امکان‌پذیر است.
- حق طلاق تنها به اراده مرد است؛ مگر این‌که این حق در هنگام عقد به زن واگذار شده باشد.
- غیبت ۴ ساله مرد و مجهول‌المکان بودن آن می‌تواند دلیلی برای درخواست طلاق زن باشد.
- زن با طلاق گرفتن مستحق دریافت نفقه، مهریه و اجرت المثل ایام زناشویی است.
- زوجه در صورت ضرر و زیان دیدن می‌تواند از دادگاه درخواست طلاق کند.
- طلاق در صورت عدم امکان سازش بین زن و مرد انجام می‌گیرد.
- ثبت طلاق در دادگاه خانواده است.
قانون جدید طلاق از طرف زن
قانون جدید طلاق از طرف زن به ماده ۲۲ قانون حمایت از خانواده اشاره دارد که در آن، سقف ۱۱۰ عدد سکه بهار آزادی برای پرداخت مهریه تعیین شده است. بر اساس این ماده اگر مرد تمکن مالی و توانایی پرداخت داشته باشد، ملزم به پرداخت کل مهریه خواهد بود؛ در غیر این صورت موظف به پرداخت ۱۱۰ عدد سکه است.
از طرفی اصول مربوط به مطالبه و پرداخت مهریه مشمول ماده ۲ قانون اجرای محکومیت‌های مالی است؛ یعنی اگر مهریه بیش از ۱۱۰ سکه باشد، دادگاه تمکن مالی مرد را بررسی می‌کند.
همچنین اگر زوج نتواند ثابت کند که توانایی پرداخت مهریه را ندارد با اعزام به زندان و حبس مواجه می‌شود. نکته دیگر این‌که مهریه به نرخ روز محاسبه و پرداخت می‌شود. برای آگاهی بیشتر، می توانید از مشاوره با وکیل خانواده غرب تهران، استفاده کنید.
مراحل طلاق از طرف زن
مراحل طلاق از طرف زن با طی کردن یک روند حقوقی و ارائه دادخواست آغاز می‌شود و لازم است که زوجه بتواند دلایل خود را در دادگاه به اثبات برساند. زن باید بتواند ثابت کند که ادامه زندگی برای او غیرممکن است که نیاز به گذراندن چندین مرحله دارد. در ادامه این مراحل را دقیق‌تر بررسی می‌کنیم:
- ثبت دادخواست در دفتر خدمات الکترونیک قضایی: زن در ابتدا باید دادخواست طلاق خود را در یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کند. در این دادخواست باید دلایل درخواست طلاق و مستندات مربوط به آن ارائه شده و تمامی مدارک نیز ضمیمه شوند.
- حضور در جلسات مشاوره: قبل از بررسی پرونده در دادگاه، زن و شوهر باید در جلسات مرکز مشاوره خانواده شرکت کنند. اگر تشخیص به عدم سازش باشد، پرونده به دادگاه ارسال می‌شود.
- ارجاع پرونده به دادگاه خانواده: بعد از جلسات مشاوره، پرونده به دادگاه خانواده محل سکونت زن ارسال می‌شود تا بررسی‌های لازم انجام گیرد.
- صدور رای توسط دادگاه: با بررسی دلایل و مدارک ارائه شده، دادگاه تصمیم‌گیری کرده و رای خود را صادر می‌کند. اگر دادگاه دلایل زن را موجه بداند، حکم به طلاق می‌دهد؛ در غیر این صورت دادخواست او رد می‌شود.
- مرحله اعتراض و تجدیدنظر: در صورتی که هر یک از طرفین به رای صادره اعتراض داشته باشند، می‌توانند درخواست تجدیدنظر کنند و با اعتراض مجدد نیز پرونده به دیوان عالی کشور ارجاع می‌شود.
- ثبت طلاق در دفترخانه: در صورت قطعی شدن رای، زن می‌تواند با مراجعه به دفترخانه رسمی طلاق حکم دادگاه را ارائه و خود را مطلقه کند. با انجام این مراحل، صیغه طلاق جاری شده و در شناسنامه ثبت می‌شود. در صورت وجود هر سوالی، از مشاوره اختصاصی با وکیل طلاق تهران، استفاده کنید.
دادخواست طلاق از طرف زن
دادخواست طلاق از طرف زن یکی از اسناد مهم در روند رسیدگی به پرونده طلاق است که باید با دقت و رعایت اصول قانونی تنظیم شود. در قسمت اول دادخواست، مشخصات کامل خواهان و خوانده نوشته می‌شود و در صورت وجود وکیل خانواده تهران باید مشخصات وکالت‌نامه و امضای وکیل را درج کنید.
در قسمت بعدی عنوان خواسته خواهان قرار دارد که باید دقیق و صریح نوشته شود. مهم‌ترین ستون دادخواست طلاق به دلایل و منضمات، مدارک و مستندات طلاق، سند ازدواج، مدارک مالی، شهادت شهود و مستندات قانونی، اختصاص داده می‌شود که باید همه مدارک اضافه و گزارشات ضمیمه شوند. همچنین در ادامه باید دلایل اصلی طلاق، مفصل و کامل توضیح داده شوند. در صورت تمایل، محتوای دلایل محکمه پسند برای طلاق از طرف زن را مطالعه کنید.
مصادیق مرتبط با ماده ۱۳۳۰ قانون مدنی یا موارد مرتبط با عسر و حرج زوجه، همچنین گزارش‌های پزشکی قانونی به اثبات ادعای زن کمک می‌کند. از طرفی مستندات قانونی و اشاره به آرای وحدت رویه یا نظریات مشورتی، دادگاه را به پذیرش دلایل ترغیب می‌کند. از مهم‌ترین ادله برای دادخواست طلاق از طرف زن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- محکومیت‌های قطعی زوج به ۵ سال حبس
- ازدواج مرد بدون رضایت همسر اول
- غیبت مرد به مدت ۴ سال
- ضرب و جرح عمدی زن
- سوءرفتار مستمر زوج
- ترک زندگی مشترک
- عدم پرداخت نفقه
- عقیم بودن مرد
- اعتیاد
برای دانلود دادخواست، اینجا کلیک کنید.
برای درخواست طلاق از طرف زن چه مدارکی لازم است؟
درخواست طلاق از طرف زن نیز مانند دیگر انواع طلاق نیازمند ارائه مدارک مستند و قانونی به دادگاه است. هر چه مستندات ارائه شده و دلایل محکمه‌پسندتر باشند، شانس موفقیت در پرونده نیز بیشتر است. از مهم‌ترین مدارک مورد نیاز برای این درخواست می‌توان موارد زیر را نام برد:
- سند ازدواج یا عقدنامه (در صورت مفقود شدن نسخه اصلی رونوشت برابر با اصل شده)
- تمامی مدارک لازم برای ارائه دلایل محکمه‌پسند جهت طلاق از طرف زن
- گواهی عدم سازش زوجین از مرکز مشاوره خانواده
- شناسنامه و کارت ملی زوجه
- مدارک پزشکی قانونی
نحوه رسیدگی به درخواست طلاق از طرف زن
نحوه رسیدگی به درخواست طلاق از طرف زن مستلزم رعایت تشریفات قانونی و مراحل تعریف شده‌ای است. این رسیدگی از شروع تا پایان به قرار زیر تعریف می‌شود:
- ثبت نام در سامانه تصمیم: نخستین گام ثبت دادخواست طلاق در سامانه تصمیم برای دریافت نوبت است.
شرکت در جلسات مشاوره بهزیستی: بعد از نوبت‌دهی، زمان جلسات مشاوره اجباری تعیین می‌شود که زوجین باید در این جلسات حضور پیدا کنند. - تنظیم دادخواست: بعد از جلسات مشاوره، تاییدیه یا گواهی عدم سازش برای تقدیم دادخواست طلاق به زوجه داده می‌شود.
- ثبت دادخواست طلاق در دفاتر خدمات قضایی: در این مرحله باید دادخواست در یکی از دفاتر خدمات قضایی به ثبت برسد.
- ارجاع به دادگاه: دادخواست زوجه به دادگاه محل سکونت زن ارسال می‌شود.
- تعیین تاریخ حضور زوجین در دادگاه: تاریخ جلسات بدوی دادگاه تعیین و به زوجین اطلاع داده می‌شود.
- جلسات دادرسی: زوجین باید در جلسات دادرسی حضور پیدا کرده و مدارک و اسناد خود را ارائه دهند.
- صدور حکم اولیه: با اثبات دلایل زن، حکم اولیه طلاق از دادگاه بدوی صادر و در غیر این صورت دادخواست او رد می‌شود.
- مرحله تجدیدنظر: در صورت اعتراض یکی از طرفین، پرونده به دادگاه تجدیدنظر برای بررسی مجدد ارسال می‌شود.
- مرحله فرجام‌خواهی: اگر اعتراض هم‌چنان ادامه داشته باشد، پرونده در دیوان عالی کشور با تقاضای فرجام‌خواهی بررسی می‌شود.
- صدور رای قطعی: رای دیوان عالی کشور به عنوان رای قطعی شناخته و صادر می‌شود.
- ثبت در دفاتر طلاق: بعد از رای قطعی، زوجه باید به یکی از دفاتر طلاق مراجعه کند تا صیغه طلاق جاری شده و مطلقه شود.
هزینه طلاق از طرف زن در سال ۱۴۰۴
مهم‌ترین نکته در خصوص هزینه‌ها برای طلاق از طرف زن این است که تمامی آن از ثبت دادخواست تا هزینه‌های دادگاه و دفترخانه به عهده خود زوجه است. برای هزینه‌های ثبت دادخواست طلاق در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، طبق آخرین تعرفه در سال ۱۴۰۳ مبلغی معادل ۲۰۰ هزار تومان در نظر گرفته شده است.
هزینه‌های حضور در جلسات مشاوره هم بسته به تعداد هر جلسه، متغیر است. به‌غیر از این موارد هزینه‌های دادرسی و دادگاه را نیز باید در نظر گرفت. این مبالغ ممکن است با توجه به شرایط هر پرونده متفاوت باشند. بعد از صدور حکم نیز هزینه ثبت در دفترخانه رسمی ازدواج و طلاق، حتی خواندن صیغه طلاق به صورت جداگانه و به عهده زوجه است.
برای درخواست طلاق باید کجا رفت؟
برای درخواست طلاق از طرف زن مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و ثبت دادخواست الزامی است. همچنین زوجه باید در جلسات مشاوره شرکت کرده تا بتواند گواهی عدم امکان سازش دریافت کند.
از طرفی حضور در جلسات دادگاه خانواده نیز جزو مراحلی است که در روند طلاق باید طی شود. در نهایت نیز برای ثبت و جاری شدن صیغه طلاق، مراجعه به دفاتر ثبت ازدواج و طلاق لازم است.
مدت زمان طلاق به درخواست زن
مدت زمان طلاق از طرف زن به عوامل مختلفی بستگی دارد و نمی‌توان زمان دقیقی را برای این پروسه در نظر گرفت. این روند از زمان ثبت دادخواست تا مرحله نهایی ممکن است چند ماه یا بیشتر از یک سال طول بکشد؛ اما اگر زوجه دلایل معتبری ارائه دهد، می‌توان میانگین بین ۳ تا ۱۲ ماه را برای این فرایند پیش‌بینی کرد.
در بسیاری از پرونده‌ها، اثبات دلایل زوجه باعث طولانی شدن این روند می‌شود. همچنین الزام حضور در جلسات مشاوره و وجود گواهی عدم سازش نیز خود به تنهایی پروسه زمان‌بری است. از طرفی گاهی ممکن است با صدور حکم طلاق و اعتراض زوج، پرونده وارد مرحله تجدیدنظر یا دیوان عالی کشور شود و روند طلاق را طولانی‌تر کند.
شرایط طلاق از طرف زن در دوران عقد
درخواست طلاق از طرف زن در دوران عقد نیز باید با ارائه دلایل محکمه‌پسند و قانع‌کننده برای دادگاه باشد؛ تنها با این تفاوت که نیمی از مهریه در دوران عقد به زن باکره تعلق می‌گیرد. از شرایط لازم برای طلاق در دوران عقد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برقرار بودن شروط ۱۲ گانه عقد
- سوءرفتار زوج و ضرب و شتم زوجه
- اعتیاد آسیب‌زننده زوج به مواد مخدر یا الکل
- غیبت مرد به مدت ۶ ماه مداوم یا ۹ ماه متوالی
- ابتلای مرد به بیماری‌های جدی و آسیب‌زننده روانی یا جسمانی
حقوق زن در طلاق به درخواست زوجه
درخواست طلاق از طرف زن به هیچ‌وجه باعث تضییع حقوق او نمی‌شود. زوجه حقوق مشخصی دارد که طبق قوانین بعد از طلاق، حتی به درخواست خودش نیز باید به طور کامل پرداخت شوند. از مهم‌ترین این موارد می‌توان به پرداخت مهریه و نفقه اشاره کرد. حتی بعد از طلاق زوج باید نفقه دوران عده که ۴ ماه است را بپردازد؛ مگر در شرایطی که عدم تمکین زن در دادگاه اثبات شده باشد. استفاده از دانش و تجربیات بهترین وکیل مهریه تهران، بسیار اهمیت دارد.
از دیگر حقوق زن حق حضانت فرزند دختر یا سایر فرزندان است که طبق قوانین، دختر و پسر تا ۷ سالگی با مادر و بعد از آن تا سن بلوغ به عهده پدر است. البته طبق قوانین جدید، دادگاه در صورت صلاح‌دید می‌تواند تصمیم‌گیری دیگری داشته باشد. همچنین حق ملاقات با فرزند نیز جزو حقوق اصلی زن است. اجرت‌المثل دوران زناشویی نیز یکی دیگر از حقوق زن است که بعد از طلاق به او تعلق می‌گیرد.
درخواست طلاق از طرف زن با بخشیدن مهریه
درخواست طلاق از طرف زن با بخشیدن مهریه می‌تواند به تسریع در پروسه طلاق کمک کند. این ۲ مقوله یعنی طلاق و مهریه قوانین مجزایی دارند. زن می‌تواند حتی با درخواست طلاق از مهریه که حق قانونی خودش است، نگذرد. با این حال نوعی از طلاق با نام طلاق خلع وجود دارد که زن می‌تواند با بخشش مهریه، رضایت زوج را بگیرد؛ بنابراین زوجه می‌تواند با بذل بخش یا تمام مهریه، حق طلاق بگیرد.
نکات حقوقی طلاق از طرف زوجه
با توجه به حساسیت موضوع درخواست طلاق از طرف زن، آشنایی با نکات حقوقی در این باره بسیار اهمیت دارد. با آگاهی از حقوق قانونی و آشنایی با مراحل و شرایط آن می‌توانید از تضییع حقوق خود پیشگیری کنید. در ادامه چند نکته مهم در این خصوص را یادآوری می‌کنیم:
- قبل از طرح دعوا و ارائه دادخواست از وکلای متخصص در این زمینه کمک بگیرید تا در پیگیری مراحل و دفاع از حقوقتان، راهنمای شما باشند.
- عسر و حرج می‌تواند یکی از مهم‌ترین دلایل برای درخواست طلاق از طرف زن باشد. شرایطی مانند خشونت خانگی، اعتیاد همسر، خیانت یا عدم تامین نفقه از دلایل قابل اتکا هستند.
- مهریه حق قانونی زن است و حتی با درخواست طلاق از طرف زن، این حق از بین نمی‌رود.
- اجرای حکم طلاق بعد از صدور رای، توسط دادگاه انجام می‌گیرد.
- اموال مشترک زوجین بعد از طلاق بین آن‌ها تقسیم می‌شود.
در این صفحه ما سعی کردیم تمامی اطلاعات در خصوص شرایط و مراحل طلاق از طرف زن و چگونگی نحوه رسیدگی این روند را در اختیار شما قرار دهیم. همچنین از قوانین و نکات مهم حقوقی در این باره سخن گفتیم. مدت زمان و هزینه‌های تقریبی این نوع از طلاق را نیز شفاف‌سازی کردیم. بهترین پیشنهاد برای افراد درگیر با موضوع طلاق این است که از مشاوره‌های حقوقی در این حوزه کمک بگیرید تا نسبت به پیچ‌و‌خم‌ها و چالش‌های این مسیر آگاهی پیدا کنید. در انتها امیدواریم که این مطالب به شما کمک کرده باشد.