مهریه عندالاستطاعه چیست؟
مهریه عندالاستطاعه نوعی از مهریه است که پرداخت آن منوط به توانایی مالی مرد است. در این نوع مهریه، زن تنها در صورتی میتواند مهریه خود را مطالبه کند که ثابت کند مرد توانایی مالی پرداخت آن را دارد. این موضوع در عقدنامه قید میشود و به این معناست که مرد در صورت عدم استطاعت مالی، تکلیفی برای پرداخت مهریه ندارد.
در این باره باید بگوییم برای تعیین استطاعت مالی مرد، دادگاه به بررسی اموال و داراییهای او میپردازد. این بررسی شامل مواردی مانند حقوق و دستمزد، املاک، خودرو، سپردههای بانکی و سایر داراییهای منقول و غیرمنقول است.
اگر دادگاه تشخیص دهد که مرد توانایی مالی پرداخت مهریه را دارد، حکم به پرداخت آن صادر میکند. در غیر این صورت، زن نمیتواند مهریه خود را مطالبه کند. لازم به ذکر است که اثبات استطاعت مالی مرد بر عهده زن است.
قانون جدید مهریه عندالاستطاعه
طبق قانون جدید مهریه عندالاستطاعه، توانایی مالی مرد برای دریافت مهریه مهم است! در این باره مطابق قانون دادگاه وضعیت مالی مرد را مورد بررسی قرار میدهد و در صرفا در صورت داشتن توانایی مالی مرد مهریه بر گردن او واجب خواهد بود و در این باره همچنین باید بگوییم پرداخت 110 سکه مهریه، جلوی به زندان رفتن مرد را خواهد گرفت و دیگر زن نمیتواند مرد را به زن بیندازد.
در این باره باید بگوییم باقی مهریه به صورت قسطی تحت شرایط خاص پرداخت میگردد و صرفا این قانون جهت کاهش فشار مالی بر مردان و جلوگیری از زندانی شدنشان مورد تصویب قرار گرفته است!
مزایا و فواید مهریه عندالاستطاعه
مهریه عندالاستطاعه مزایایی برای مردان دارد. این نوع مهریه از مردان در برابر فشارهای مالی ناشی از پرداخت مهریه در شرایط سخت اقتصادی محافظت میکند. به عبارت دیگر، مردان تنها در صورتی ملزم به پرداخت مهریه هستند که توانایی مالی آن را داشته باشند.
این امر از بروز مشکلات مالی و حقوقی برای مردان جلوگیری میکند. همچنین، مهریه عندالاستطاعه میتواند به حفظ آرامش و ثبات خانواده کمک کند. زیرا در این نوع مهریه، زن و مرد با آگاهی از شرایط مالی یکدیگر، تصمیم به تعیین مهریه میگیرند.
از سوی دیگر، مهریه عندالاستطاعه میتواند برای زنانی که به دنبال تضمین مالی در زندگی مشترک هستند، مفید باشد. زیرا در صورت اثبات استطاعت مالی مرد، زن میتواند مهریه خود را مطالبه کند.
این امر به ویژه در شرایطی که زن نگران آینده مالی خود پس از ازدواج است، اهمیت دارد. به علاوه، تعیین مهریه عندالاستطاعه میتواند نشاندهنده حسن نیت مرد در زندگی مشترک باشد.
ارائه مشاوره و خدمات حقوقی آنلاین
ارائه مشاوره و خدمات حقوقی آنلاین

ضمانت اجرایی مهریه عندالاستطاعه
ضمانت اجرایی مهریه عندالاستطاعه با مهریه عندالمطالبه متفاوت است. در مهریه عندالمطالبه، زن میتواند در صورت عدم پرداخت مهریه توسط مرد، از طریق مراجع قانونی اقدام به توقیف اموال و داراییهای او کند.
اما در مهریه عندالاستطاعه، زن تنها در صورتی میتواند این اقدامات را انجام دهد که استطاعت مالی مرد برای پرداخت مهریه را ثابت کند. به عبارت دیگر، زن باید به دادگاه ثابت کند که مرد اموالی دارد که میتواند از طریق آن مهریه را پرداخت کند.
در صورتی که زن بتواند استطاعت مالی مرد را ثابت کند، دادگاه حکم به پرداخت مهریه صادر میکند. پس از صدور حکم، زن میتواند از طریق اجرای احکام دادگستری، نسبت به توقیف اموال و داراییهای مرد اقدام کند. لازم به ذکر است که در مهریه عندالاستطاعه، امکان صدور حکم جلب برای مرد وجود ندارد.
شرایط پرداخت مهریه عندالاستطاعه
شرایط پرداخت مهریه عندالاستطاعه به دو عامل اصلی بستگی دارد اول، استطاعت مالی مرد و دوم، مطالبه زن!
برای مطالبه مهریه عندالاستطاعه، زن باید به دادگاه مراجعه کند و دادخواست مطالبه مهریه را ارائه دهد. در این دادخواست، زن باید مدارکی را ارائه کند که نشاندهنده استطاعت مالی مرد باشد. این مدارک میتواند شامل مواردی مانند فیش حقوقی، اسناد مالکیت املاک و خودرو، صورت حسابهای بانکی و سایر مدارک مالی باشد.
پس از ارائه دادخواست، دادگاه به بررسی مدارک و مستندات ارائه شده توسط زن میپردازد. در این مرحله، ممکن است دادگاه از مرد نیز بخواهد که مدارکی را در خصوص وضعیت مالی خود ارائه دهد. پس از بررسی مدارک، دادگاه در خصوص استطاعت مالی مرد تصمیمگیری میکند. اگر دادگاه تشخیص دهد که مرد توانایی مالی پرداخت مهریه را دارد، حکم به پرداخت آن صادر میکند.
تکلیف مهریه عندالاستطاعه در طلاق
در صورت وقوع طلاق، تکلیف مهریه عندالاستطاعه به استطاعت مالی مرد بستگی دارد. اگر مرد توانایی مالی پرداخت مهریه را داشته باشد، مکلف به پرداخت آن است.
در غیر این صورت، تکلیفی برای پرداخت مهریه ندارد. لازم به ذکر است که در طلاق، زن میتواند مهریه خود را مطالبه کند، حتی اگر در زمان عقد، مهریه به صورت عندالاستطاعه تعیین شده باشد. برای مطالبه مهریه در طلاق، زن باید به دادگاه خانواده مراجعه کند و دادخواست مطالبه مهریه را ارائه دهد.
تکلیف مهریه عندالاستطاعه در طلاق از طرف مرد
در صورتی که طلاق از طرف مرد باشد، تکلیف مهریه عندالاستطاعه تفاوتی با سایر موارد طلاق ندارد. به عبارت دیگر، اگر مرد توانایی مالی پرداخت مهریه را داشته باشد، مکلف به پرداخت آن است. در غیر این صورت، تکلیفی برای پرداخت مهریه ندارد. لازم به ذکر است که در طلاق از طرف مرد، زن میتواند علاوه بر مهریه، نفقه و اجرت المثل را نیز مطالبه کند.
برای مطالبه مهریه، نفقه و اجرت المثل در طلاق از طرف مرد، زن باید به دادگاه خانواده مراجعه کند و دادخواست مطالبه حقوق مالی خود را ارائه دهد. پس از بررسی مدارک، دادگاه در خصوص استحقاق زن به مهریه، نفقه و اجرت المثل تصمیمگیری میکند و بر اساس آن، حکم صادر میکند.
چگونه مهریه عندالاستطاعه را بگیریم؟
برای مطالبه مهریه عندالاستطاعه، زن باید ابتدا استطاعت مالی مرد را در دادگاه اثبات کند. این کار معمولاً با ارائه مدارکی مانند گردش حسابهای بانکی، فیشهای حقوقی، اسناد مالکیت اموال و غیره انجام میشود. پس از اثبات استطاعت مالی مرد، دادگاه حکم به پرداخت مهریه صادر میکند.
در صورتی که مرد از پرداخت مهریه امتناع کند، زن میتواند از طریق اجرای احکام دادگستری، نسبت به توقیف اموال مرد و وصول مهریه خود اقدام کند. مراحل گرفتن مهریه عندالاستطاعه به طور خلاصه شامل موارد زیر است:
- تهیه مدارک: جمعآوری مدارک مربوط به استطاعت مالی مرد، مانند گردش حسابهای بانکی، فیشهای حقوقی، اسناد مالکیت اموال و غیره.
- تنظیم دادخواست: تنظیم دادخواست مطالبه مهریه و ارائه آن به دادگاه خانواده.
- اثبات استطاعت مالی: حضور در دادگاه و ارائه مدارک برای اثبات استطاعت مالی مرد.
- صدور حکم: صدور حکم پرداخت مهریه توسط دادگاه.
- اجرای حکم: در صورت امتناع مرد از پرداخت مهریه، اقدام به اجرای حکم از طریق اجرای احکام دادگستری.
تقسیط مهریه عندالاستطاعه
در صورتی که مرد توانایی پرداخت یکجای مهریه را نداشته باشد، میتواند با ارائه دادخواست اعسار، تقاضای تقسیط مهریه را به دادگاه ارائه دهد. دادگاه با بررسی وضعیت مالی مرد، در صورت احراز ناتوانی او در پرداخت یکجا، حکم به تقسیط مهریه صادر میکند. در این صورت، مبلغ مهریه به صورت اقساط ماهانه یا سالانه تعیین شده و مرد ملزم به پرداخت آن طبق حکم دادگاه خواهد بود.
در تعیین میزان اقساط مهریه، عواملی مانند میزان درآمد مرد، هزینههای زندگی او، و تعداد افراد تحت تکفل وی در نظر گرفته میشود. هدف از تقسیط مهریه، ایجاد تعادل بین حقوق زن و توانایی مالی مرد است، به نحوی که زن بتواند به تدریج به حق خود برسد و مرد نیز تحت فشار مالی غیرمنطقی قرار نگیرد. لازم به ذکر است که در صورت تغییر وضعیت مالی مرد، امکان تجدیدنظر در میزان اقساط وجود دارد.
اعسار برای مهریه عندالاستطاعه
اعسار، به معنای ناتوانی مالی در پرداخت بدهی است. در مورد مهریه عندالاستطاعه، مردی که توانایی پرداخت یکجای مهریه را ندارد، میتواند با ارائه دادخواست اعسار، از دادگاه تقاضای تقسیط مهریه را نماید. برای اثبات اعسار، مرد باید مدارکی دال بر ناتوانی مالی خود به دادگاه ارائه دهد، از جمله لیست اموال و داراییها، میزان درآمد و هزینهها، و تعداد افراد تحت تکفل. دادگاه با بررسی این مدارک، در صورت احراز اعسار، حکم به تقسیط مهریه صادر میکند.
اثبات اعسار، فرآیندی پیچیده و تخصصی است و نیاز به ارائه مدارک دقیق و مستند دارد. در صورتی که دادگاه، ادعای اعسار مرد را نپذیرد، وی ملزم به پرداخت یکجای مهریه خواهد بود. همچنین، در صورت اثبات خلاف واقع بودن ادعای اعسار، مرد ممکن است با مجازاتهایی مانند حبس مواجه شود. بنابراین، توصیه میشود که قبل از اقدام به ارائه دادخواست اعسار، با بهترین وکیل تهران مشورت شود.
نمونه دادخواست مطالبه مهریه عندالاستطاعه
برای دانلود، اینجا کلیک کنید.
نمونه رای مهریه عندالاستطاعه
برای دانلود، اینجا کلیک کنید.
فرق مهریه عندالاستطاعه و عندالمطالبه
مهریه عندالمطالبه، حقی است که زن میتواند در هر زمان پس از عقد نکاح، آن را از مرد مطالبه کند. در این نوع مهریه، توانایی مالی مرد در پرداخت مهریه، تاثیری در حق مطالبه زن ندارد و مرد موظف به پرداخت آن در هر صورت است.
اما مهریه عندالاستطاعه، به این معناست که مرد در صورت داشتن توان مالی، موظف به پرداخت مهریه است. در این نوع مهریه، زن تنها زمانی میتواند مهریه را مطالبه کند که توانایی مالی مرد برای پرداخت آن اثبات شود.
تفاوت اصلی بین این دو نوع مهریه، در زمان و شرایط مطالبه آنهاست. در مهریه عندالمطالبه، زن در هر زمان میتواند مهریه را مطالبه کند، اما در مهریه عندالاستطاعه، مطالبه مهریه منوط به اثبات توانایی مالی مرد است. به عبارت دیگر، مهریه عندالمطالبه، حقی مطلق برای زن است، در حالی که مهریه عندالاستطاعه، حقی مشروط به توانایی مالی مرد است.
تبدیل مهریه عندالاستطاعه به عندالمطالبه
تبدیل مهریه عندالاستطاعه به عندالمطالبه منوط به شرایط خاصی است! در این باره باید بگوییم این تبدیل باید با رضایت و توافق زن و شوهر صورت گیرد و در صورت این توافق منع قانونیای برای این موضوع مطرح نیست! در این باره برای تبدیل مهریه عندالاستطاعه به عندالمطالبه زوجین باید به دفترخانهها مراجعه نمایند و با ارائه مدارک لازم ( از مدارک هویتی گرفته تا سایر مدارک) و پرداخت هزینههای مربوطه این کار را انجام دهند!
مهریه عندالاستطاعه در عقد موقت
در عقد موقت، مهریه از ارکان اصلی عقد به شمار میرود و باید در زمان انعقاد عقد مشخص شود. در صورتی که مهریه به صورت «عندالاستطاعه» تعیین شود، بدین معناست که مرد در صورت داشتن توان مالی، ملزم به پرداخت آن خواهد بود.
با این حال، در عقد موقت، به دلیل ماهیت موقتی آن، امکان بروز اختلافات در خصوص اثبات استطاعت مالی مرد بیشتر است. از این رو، توصیه میشود که در عقد موقت، مهریه به صورت «عندالمطالبه» تعیین شود تا از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری شود.
مهریه عندالاستطاعه بعد مرگ شوهر
مهریه، چه عندالمطالبه و چه عندالاستطاعه، پس از فوت شوهر نیز قابل مطالبه است. در صورتی که مهریه عندالاستطاعه باشد، زن یا ورثه او باید توانایی مالی مرد در زمان حیاتش را اثبات کنند. برای این منظور، میتوان از مدارکی مانند صورتهای مالیاتی، اسناد مالکیت و سایر مدارک مربوط به داراییهای مرد استفاده کرد.
پس از اثبات توانایی مالی مرد، مهریه از محل ماترک او پرداخت میشود. در صورتی که ماترک مرد برای پرداخت تمام مهریه کافی نباشد، زن یا ورثه او میتوانند مابقی مهریه را از اموال شخصی ورثه مرد مطالبه کنند. لازم به ذکر است که مهریه، مانند سایر دیون، از جمله دیون ممتاز محسوب میشود و قبل از تقسیم ماترک بین ورثه، باید پرداخت شود.
مهریه عندالاستطاعه و ممنوع الخروجی
تفاوتی در نوع مهریه برای موضوع ممنوع الخروجی وجود ندارد و دادگاه میتواند برای تعیین تکلیف مسئله مهریه نسبت به ممنوع الخروج کردن مرد از کشور اقدام کند!
نکات حقوقی و توصیه های مهم مهریه عندالاستطاعه
در این قسمت به برخی از نکات مهم در رابطه با مهریه عندالاستطاعه اشاره نمودیم:
- اثبات استطاعت مالی: در مهریه عندالاستطاعه، بار اثبات توانایی مالی مرد بر عهده زن است. این امر، فرآیند مطالبه مهریه را پیچیدهتر میکند، زیرا زن باید مدارک و مستندات کافی برای اثبات استطاعت مالی مرد به دادگاه ارائه دهد.
- مستثنیات دین: در مطالبه مهریه عندالاستطاعه، اموالی که جزء مستثنیات دین محسوب میشوند، قابل توقیف نیستند. مستثنیات دین شامل اموالی است که برای امرار معاش ضروری مرد و خانوادهاش لازم است.
- تقسیط مهریه: در صورتی که مرد توانایی پرداخت یکجای مهریه را نداشته باشد، میتواند از دادگاه درخواست تقسیط مهریه را نماید. دادگاه با بررسی وضعیت مالی مرد، در صورت لزوم، حکم به تقسیط مهریه صادر میکند.
- ممنوع الخروجی: زن میتواند با اثبات استطاعت مالی مرد، از دادگاه درخواست صدور حکم ممنوع الخروجی او را بنماید. این امر، یکی از ضمانتهای اجرای مهریه است که در صورت عدم پرداخت مهریه توسط مرد، اعمال میشود.
- فوت مرد: مهریه عندالاستطاعه، پس از فوت مرد نیز قابل مطالبه است. زن یا ورثه او باید توانایی مالی مرد در زمان حیاتش را اثبات کنند تا بتوانند مهریه را از محل ماترک او مطالبه کنند.
- عقد موقت: در عقد موقت نیز میتوان مهریه را به صورت عندالاستطاعه تعیین کرد. با این حال، به دلیل ماهیت موقتی عقد، اثبات استطاعت مالی مرد در عقد موقت پیچیدهتر است.
- حق حبس: حق حبس، حقی است که به زن اجازه میدهد تا زمانی که مهریه به او پرداخت نشده است، از انجام وظایف زناشویی خودداری کند. با این حال، در مهریه عندالاستطاعه، به دلیل مشروط بودن پرداخت مهریه به استطاعت مالی مرد، اعمال حق حبس با تردید مواجه است.
- توقیف اموال: زن میتواند با ارائه مدارک کافی به دادگاه، درخواست توقیف اموال مرد را بنماید. این امر، یکی از راههای وصول مهریه است که در صورت عدم پرداخت مهریه توسط مرد، اعمال میشود.
- کارشناسی اموال: در صورت اختلاف در ارزش اموال مرد، دادگاه میتواند از کارشناس رسمی دادگستری برای ارزیابی اموال کمک بگیرد. نظر کارشناس، مبنای تصمیمگیری دادگاه در خصوص استطاعت مالی مرد خواهد بود.
- شرایط ضمن عقد: زوجین میتوانند در زمان عقد، شرایطی را در خصوص نحوه پرداخت مهریه عندالاستطاعه تعیین کنند. این شرایط، در صورت عدم مغایرت با قوانین، معتبر و لازمالاجرا خواهند بود.
ما در مطالب این صفحه از دادپایا به صورت ۰ تا ۱۰۰ موضوع مهریه عندالاستطاعه را مورد بررسی قرار دادیم و در این باره اطلاعات مفیدی به شما عزیزان ارائه نمودیم و اینک در انتها امیدواریم متون ارائه شده برای شما مفید بوده باشد.