ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری
ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری، یکی از مواد مهم و کلیدی این قانون است که به رئیس قوه قضاییه اجازه میدهد در صورت تشخیص خلاف شرع بین بودن رای قطعی صادره از هر یک از مراجع قضایی، پرونده را برای رسیدگی مجدد به دیوان عالی کشور ارسال کند.
این ماده، به منظور جلوگیری از اجرای احکام خلاف شرع و تضمین اجرای عدالت در نظام قضایی، وضع شده است. بر اساس ماده ۴۷۷، رئیس قوه قضاییه میتواند بدون درخواست محکومعلیه یا شاکی، راساً نسبت به تشخیص خلاف شرع بین بودن رای قطعی اقدام کند.
این امر، نشاندهنده اهمیت ویژهای است که قانونگذار برای حفظ حقوق عامه و جلوگیری از اجرای احکام خلاف شرع قائل است. دیوان عالی کشور نیز موظف است پرونده ارجاعی از سوی رئیس قوه قضاییه را در شعب خاصی که توسط رئیس قوه قضاییه برای این امر تخصیص مییابد، مورد رسیدگی قرار دهد و رای قطعی صادر نماید.
موارد اعاده دادرسی ماده ۴۷۷
همانطور که در پاراگراف پیشین نیز گفتیم ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری، یکی از مهمترین مواد قانونی در خصوص اعاده دادرسی در پروندههای کیفری است.
این ماده، به رئیس قوه قضاییه این اختیار را میدهد که در صورتی که رای قطعی صادره از هر یک از مراجع قضایی را خلاف شرع بین تشخیص دهد، با تجویز اعاده دادرسی، پرونده را به دیوان عالی کشور ارسال کند تا در شعبی خاص که توسط رئیس قوه قضاییه برای این امر تخصیص مییابد، رسیدگی و رای قطعی صادر نماید.
ارائه مشاوره و خدمات حقوقی آنلاین
ارائه مشاوره و خدمات حقوقی آنلاین

به عبارت دیگر، ماده ۴۷۷، یک سازوکار نظارتی است که به منظور جلوگیری از اجرای احکام خلاف شرع بین، در نظام قضایی پیشبینی شده است. این ماده، به رئیس قوه قضاییه این امکان را میدهد که در صورت مشاهده رای خلاف شرع بین، نسبت به آن اقدام نماید و از اجرای آن جلوگیری کند.
شرایط درخواست اعمال ماده ۴۷۷
در رابطه با شرایط و جهات درخواست اعمال ماده ۴۷۷ باید بگوییم موارد زیر لازم است:
- دستور رئیس قوه قضاییه به اعاده دادرسی
- قطعی بودن رای صادره از مراجع قضایی
- دستورات موقت صادره از دادگاهها
براساس ماده ۴۷۷ چه کسانی حق اعاده دادرسی دارند؟
طبق ماده ۴۷۷ افراد زیر حق اعاده دادرسی دارند:
- رییس قوه قضاییه
- رئیس دیوان عالی کشور
- رییس سازمان قضایی نیروهای مسلح
- دادستان کل کشور
- رییس کل دادگستری استان
دستورالعمل اجرایی ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری
ما برای شما عزیزان دستورالعمل اجرایی ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری را در فایلی به صورت اختصاصی آوردهایم .
شما میتوانید با دانلود فایل زیر این دستورالعمل را بخوانید.
نحوه اعمال ماده ۴۷۷ در دیوان عالی کشور
اعمال ماده ۴۷۷، فرآیندی پیچیده و تخصصی است که نیازمند دقت و توجه به نکات حقوقی است. برای اعمال این ماده، ابتدا باید رای قطعی صادره از مراجع قضایی، به نظر رئیس قوه قضاییه برسد.
سپس، رئیس قوه قضاییه باید تشخیص دهد که رای صادره، خلاف شرع بیّن است. در صورت احراز خلاف شرع بیّن بودن رای، رئیس قوه قضاییه با تجویز اعاده دادرسی، پرونده را به دیوان عالی کشور ارسال میکند.
مهلت درخواست اعمال ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری
به موضوع ” مهلت درخواست اعمال ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری ” در قوانین مربوطه اشاره نشده است و مدت زمان خاصی برای این مورد در نظر گرفته نشده است و هرگاه افرادی که حق اعمال ماده ۴۷۷ دارند نسبت به این موضوع اقدام کنند ارجاع آن اتفاق میافتد اما با این حال موضوع مهلت ۲۰ روزه برای این ایرانیان داخل کشور و ۲ ماهه برای ایرانیان خارج از کشور نیز گاها مطرح شده است!
مراحل و نحوه ثبت درخواست اعمال ماده ۴۷۷ کیفری
برای ثبت درخواست اعمال ماده ۴۷۷، ابتدا باید دادخواستی تنظیم و به همراه مدارک و مستندات مربوطه، به دادگستری کل استان محل صدور رای قطعی، تقدیم شود. در این دادخواست، باید به طور صریح و مستند، دلایل و جهات خلاف شرع بین بودن رای صادره ذکر شود.
دادگستری کل استان، پس از بررسی اولیه، دادخواست را به همراه نظریه خود، به حوزه ریاست قوه قضاییه ارسال میکند. در صورتی که رئیس قوه قضاییه، درخواست را موجه تشخیص دهد، دستور اعاده دادرسی را صادر و پرونده را به دیوان عالی کشور ارسال میکند.
مدارک لازم جهت درخواست اعمال ماده ۴۷۷
مدارک لازم جهت درخواست اعمال ماده ۴۷۷ عبارتند از:
- مدارک هویتی اعم از شناسنامه و کارت ملی
- تصویر دادنامه مورد اعتراض
- وکالتنامه (در صورت وجود وکیل)
نمونه درخواست اعمال ماده ۴۷۷ کیفری
برای دانلود این دادخواست، کلیک کنید.
هزینه دادرسی اعمال ماده ۴۷۷
هزینه دادرسی اعمال ماده ۴۷۷ رایگان بوده و این مورد محدودیت زمانی نیز ندارد و شما عزیزان میتوان بدون هزینه نسبت به این موضوع اقدام کنید.
مدت زمان رسیدگی به اعمال ماده ۴۷۷
همانطور که در موارد پیشین نیز اشاره نمودیم گویا مهلت خاصی برای این موضوع گفته نشده اما این نکته حائز اهمیت است که طبق موارد قانونی رئیس کل دادگستری استان باید در طی ۲ ماه نسبت به رسیدگی و اعلام موارد اقدام کند!
پیگیری درخواست اعمال ماده ۴۷۷
در رابطه با پیگیری درخواست اعمال ماده ۴۷۷ باید بگوییم مطابق همین ماده تقاضا دهنده باید به صورت حضوری دادگستری کل استان مربوطه مراجعه کند و با درخواست به کارشناس فرآیند ثبت درخواست انجام شود.
در این باره این نکته حائز اهمیت است که پیگیری این درخواست تا اعلام قبول یا رد اعاده دادرسی از طریق دیوان عالی کشور، به صورت حضوری امکان پذیر نمیباشد!
اقدامات پس از موافقت رئیس قضاییه با تجویز اعاده دادرسی
پس از موافقت رئیس قوه قضاییه با تجویز اعاده دادرسی، پرونده به دیوان عالی کشور ارجاع داده میشود. در این مرحله، شعب خاصی که توسط رئیس قوه قضاییه برای این امر تخصیص داده شدهاند، به بررسی مجدد پرونده میپردازند.
هدف از این بررسی، اطمینان از صحت و عدالت حکم صادره است. در واقع، با این اقدام، فرصتی دوباره برای احقاق حق به فردی که احساس میکند حکم ناعادلانهای برایش صادر شده، داده میشود.
پس از بررسی پرونده در دیوان عالی کشور، در صورتی که رای مورد اعاده دادرسی از شعبه بدوی دیوان صادر شده باشد، پرونده برای صدور حکم ماهیتی به شعبه تجدیدنظر دیوان ارجاع میگردد.
در غیر این صورت، پرونده با ذکر دلیل مغایرت رای با شرع یا قانون، به یکی از شعب خاص دیوان ارجاع داده میشود تا در آنجا مورد بررسی مجدد قرار گیرد. این فرآیند، نشاندهنده اهمیت حفظ حقوق افراد و جلوگیری از اشتباهات قضایی است.
نکات و توصیههای حقوقی اعمال ماده ۴۷۷
در این قسمت از مطالب این صفحه به ۱۰ نکته حقوقی در رابطه با ماده ۴۷۷ اشاره کردیم و اطلاعات مفیدی نیز در این باره ارائه دادیم:
- ماهیت و هدف ماده ۴۷۷: ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری، یک سازوکار فوقالعاده برای جلوگیری از اجرای احکام قطعی خلاف شرع بیّن است. هدف اصلی این ماده، تضمین رعایت موازین شرعی در آرای قضایی و جلوگیری از تضییع حقوق افراد در مواردی است که اشتباهات فاحش شرعی در احکام رخ داده باشد.
- شرایط اعمال ماده ۴۷۷: اعمال ماده ۴۷۷، صرفاً در صورتی امکانپذیر است که رئیس قوه قضاییه، رأی قطعی صادره از هر یک از مراجع قضایی را خلاف شرع بیّن تشخیص دهد. تشخیص خلاف شرع بیّن، امری تخصصی و بر عهده رئیس قوه قضاییه است و باید بر اساس ادله و مستندات قوی صورت گیرد.
- مراحل اعمال ماده ۴۷۷: پس از تشخیص خلاف شرع بیّن توسط رئیس قوه قضاییه، پرونده به دیوان عالی کشور ارسال میشود تا در شعب خاصی که توسط رئیس قوه قضاییه برای این امر تخصیص مییابد، مورد رسیدگی مجدد قرار گیرد. در این مرحله، دیوان عالی کشور، رأی قطعی صادر میکند.
- نقش دادستان کل کشور: دادستان کل کشور، به عنوان یکی از مقامات قضایی، میتواند در صورت مشاهده آرای خلاف شرع بیّن، مراتب را به رئیس قوه قضاییه اعلام کند. این امر، نشاندهنده اهمیت نقش دادستان کل کشور در نظارت بر اجرای صحیح قوانین و مقررات است.
- تفاوت ماده ۴۷۷ با اعاده دادرسی: ماده ۴۷۷، یک سازوکار فوقالعاده است و با اعاده دادرسی که در مواد ۴۷۴ و ۴۷۵ قانون آیین دادرسی کیفری پیشبینی شده است، تفاوت دارد. اعاده دادرسی، در موارد خاصی مانند کشف ادله جدید یا شهادت خلاف واقع شهود، قابل انجام است. در حالی که ماده ۴۷۷، صرفاً در موارد خلاف شرع بیّن قابل اعمال است.
- اهمیت رعایت مهلتهای قانونی: درخواست اعمال ماده ۴۷۷، مشمول مهلت قانونی خاصی نیست. با این حال، توصیه میشود که افراد در اسرع وقت، نسبت به ارائه درخواست خود به رئیس قوه قضاییه اقدام کنند. تأخیر در ارائه درخواست، ممکن است منجر به از بین رفتن ادله و مستندات شود.
- نقش وکیل در اعمال ماده ۴۷۷: وکیل کیفری تهران، میتواند با بررسی پرونده و ارائه مشاوره حقوقی، به فرد در فرآیند اعمال ماده ۴۷۷ کمک کند. بهترین وکیل تهران میتواند ادله و مستندات لازم را جمعآوری کند، درخواست اعمال ماده ۴۷۷ را تنظیم کند و از حقوق موکل خود در دیوان عالی کشور دفاع کند.
- اهمیت مستندسازی ادعاها: در درخواست اعمال ماده ۴۷۷، باید به طور دقیق و مستند، دلایل خلاف شرع بیّن بودن رأی قطعی را بیان کرد. ارائه ادله و مستندات قوی، نقش مهمی در موفقیت درخواست دارد.
- رعایت اصول دادرسی عادلانه: در فرآیند رسیدگی به پرونده در دیوان عالی کشور، باید اصول دادرسی عادلانه رعایت شود. این اصول شامل حق دفاع، حق داشتن وکیل، و حق ارائه ادله و مستندات است.
- اهمیت نظارت قضایی: ماده ۴۷۷، نشاندهنده اهمیت نظارت قضایی بر آرای قطعی است. این نظارت، به منظور جلوگیری از اشتباهات قضایی و تضمین رعایت موازین شرعی در احکام، ضروری است.
ما در مطالب این صفحه در رابطه با اعمال ماده ۴۷۷ سخن گفتیم و ۰ تا ۱۰۰ این موضوع را مورد بررسی قرار دادیم و همچنین فایلهای مورد نیاز برای این مورد را نیز در اختیار شما قرار دادیم و در انتهای مطالب این صفحه با ۱۰ نکته حقوقی مهم نیز اشاره کردیم و اینک در انتها امیدواریم متون ارائه شده برای شما مفید بوده باشد.