طلاق خلع چیست؟
طلاق خُلع یکی از انواع طلاق است که در آن زن به دلیل عدم تمایل یا کراهتی که نسبت به شوهرش احساس می‌کند، تصمیم می‌گیرد بخشی یا تمام مهریه یا مالی دیگر که به او تعلق دارد را به شوهر ببخشد. این اقدام با هدف جلب رضایت شوهر برای انجام طلاق صورت می‌گیرد. طلاق خلع زمانی به کار می‌رود که زندگی مشترک به دلیل وجود اختلافات عمیق یا عدم امکان سازگاری، غیرقابل ادامه باشد.
این نوع طلاق بر اساس توافق دو طرف انجام می‌شود و به‌عنوان راه‌حلی برای پایان دادن به زندگی مشترک در شرایطی که زن امکان ادامه زندگی را نمی‌بیند، مطرح می‌شود. در چنین مواردی، زن با ارائه مالی به شوهر، درخواست طلاق می‌کند و مرد نیز با پذیرش این پیشنهاد، موافقت خود را با طلاق اعلام می‌نماید.
از نکات مهم در طلاق خلع این است که این توافق باید کاملاً آزادانه و بدون اجبار یا فشار صورت گیرد. همچنین، مرد نمی‌تواند از این توافق سوءاستفاده کند و مبلغی فراتر از مهریه یا میزان متعارف مطالبه نماید. از منظر شرعی و قانونی، این نوع طلاق نیازمند طی مراحل خاصی است که باید در مراجع قضایی ثبت و تأیید شود. طلاق خلع به‌طور معمول زمانی به کار گرفته می‌شود که دیگر هیچ‌گونه علاقه و تمایلی برای ادامه زندگی از سوی زن وجود ندارد و تلاش‌ها برای سازش بی‌نتیجه مانده است.
طلاق خلع نوبت اول
در طلاق خلع نوبت اول، زوجین برای نخستین بار تصمیم به پایان دادن زندگی مشترک از طریق این نوع طلاق می‌گیرند. در این فرآیند، زن با واگذاری بخشی یا تمام مهریه یا مالی دیگر که متعلق به اوست، رضایت شوهر را برای اجرای طلاق جلب می‌کند. اگر پس از صدور طلاق، مرد در مدت زمان عده به زندگی مشترک بازنگردد یا رجوعی صورت نگیرد، این طلاق نهایی و غیرقابل بازگشت خواهد بود.
در این حالت، پیوند زوجیت بین زن و شوهر کاملاً منحل می‌شود و زن تنها در صورت جاری شدن عقد نکاح جدید می‌تواند دوباره به زندگی مشترک با همان مرد بازگردد. به عبارت دیگر، رجوع در طلاق خلع، برخلاف طلاق رجعی، تنها در طول مدت عده امکان‌پذیر است و پس از پایان این مدت، هرگونه بازگشت به زندگی نیازمند توافق جدید و عقد مجدد خواهد بود.
طلاق خلع نوبت اول به دلیل ویژگی‌های خاص خود از اهمیت زیادی برخوردار است. این نوع طلاق زمانی اتفاق می‌افتد که زن به دلایل مشخصی ادامه زندگی با شوهر را غیرممکن می‌بیند و کراهتی نسبت به ادامه این رابطه احساس می‌کند. با این حال، زوجین در جریان طلاق خلع باید از تمامی جزئیات حقوقی و شرعی آگاه باشند تا از بروز مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری شود.
طلاق خلع نوبت دوم
اگر زن و شوهر پس از تجربه طلاق خلع نوبت اول دوباره با یکدیگر ازدواج کنند اما بار دیگر به دلایلی مشابه تصمیم به جدایی بگیرند و طلاق خلع اتفاق بیفتد، این جدایی به عنوان طلاق خلع نوبت دوم شناخته می‌شود. همانند طلاق خلع نوبت اول، در این مرحله نیز رجوع به زندگی مشترک در دوران عده تنها در صورت عقد جدید امکان‌پذیر است و رابطه زوجیت میان آنها به طور کامل منحل خواهد شد، مگر آنکه مجدداً عقد نکاح برقرار شود.
در طلاق خلع نوبت دوم نیز زن با بذل بخشی یا تمام مهریه یا مالی دیگر که متعلق به اوست، تلاش می‌کند رضایت شوهر را برای جدایی جلب کند. این نوع طلاق به طور معمول نشان‌دهنده شدت اختلافات یا ناتوانی طرفین در حل مسائل بنیادین زندگی مشترک است. طلاق خلع نوبت دوم از لحاظ حقوقی و شرعی اهمیت ویژه‌ای دارد، چرا که وقوع دو طلاق خلع متوالی میان یک زوج معمولاً نشان‌دهنده بحران‌های عمیق در رابطه آنان است.
یکی از نکات مهم در این نوع طلاق، آگاهی از شرایط رجوع است. اگر زوجین قصد بازگشت به زندگی مشترک را داشته باشند، این امر تنها از طریق عقد نکاح جدید و با شرایط کامل ازدواج مجدد امکان‌پذیر خواهد بود. از این رو، طلاق خلع نوبت دوم نیز همچون نوبت اول، رجوع بدون عقد جدید را کاملاً منتفی می‌سازد.
طلاق خلع نوبت سوم
در صورتی که زن و شوهر برای سومین بار تصمیم به جدایی از طریق طلاق خلع بگیرند، این نوع جدایی به عنوان طلاق بائن سه‌گانه شناخته می‌شود. در چنین شرایطی، پیوند زوجیت میان آنها به طور کامل منقطع می‌شود و بازگشت به زندگی مشترک دیگر امکان‌پذیر نیست، مگر آنکه شرایط خاصی محقق شود.
براساس قوانین شرعی و حقوقی، تنها راه برای ازدواج مجدد زن و شوهر پس از طلاق بائن سه‌گانه این است که زن با مرد دیگری ازدواج کند و این ازدواج جدید نیز به دلایلی مشروع، مانند طلاق یا فوت همسر دوم، به پایان برسد. به این فرآیند محلل گفته می‌شود. شرط اصلی در این میان، واقعی و حقیقی بودن ازدواج دوم است؛ یعنی این ازدواج نباید به‌صورت صوری و صرفاً با نیت بازگشت به شوهر اول انجام شود، بلکه باید یک رابطه زناشویی مشروع و کامل برقرار شود.
طلاق بائن سه‌گانه معمولاً نتیجه تکرار اختلافات عمیق و عدم توانایی در حل مسائل بنیادین بین زن و شوهر است. وقتی یک زوج سه بار جدا می‌شوند و هر بار با رجوع یا عقد جدید به زندگی مشترک بازمی‌گردند، اما باز هم به جدایی می‌انجامد، این نشان‌دهنده مشکلات ریشه‌داری است که قابلیت حل شدن ندارند. از این رو، طلاق بائن سه‌گانه به‌عنوان راهکاری نهایی برای قطع کامل این رابطه در نظر گرفته می‌شود.
این نوع طلاق دارای پیامدهای خاصی است که باید زوجین از آن آگاهی کامل داشته باشند. از جمله، زن پس از طلاق بائن سه‌گانه دیگر تحت هیچ شرایطی نمی‌تواند با شوهر سابق خود بدون تحقق شرایط محلل ازدواج کند. همچنین، این نوع جدایی تأکیدی بر پایان رابطه زوجین است و فرصتی برای بازگشت مستقیم به زندگی مشترک باقی نمی‌گذارد.
شرایط طلاق خلع
طلاق خلع، که یکی از انواع خاص طلاق در نظام حقوقی و شرعی است، تنها تحت شرایط خاصی قابل اجرا است. این شرایط باید به صورت دقیق رعایت شود تا این نوع جدایی معتبر تلقی گردد. مهم‌ترین شرایط طلاق خلع عبارت‌اند از:
- وجود کراهت زن نسبت به شوهر:
نخستین و مهم‌ترین شرط برای طلاق خلع، وجود کراهت یا بیزاری آشکار زن از ادامه زندگی با شوهر است. این احساس باید به طور صریح و واضح از سوی زن اعلام شود و ناشی از دلایلی باشد که زندگی مشترک را برای او غیرقابل تحمل کرده است. این کراهت می‌تواند به دلایل مختلفی مانند اختلافات عمیق، عدم سازگاری شخصیتی یا رفتارهای ناخوشایند شوهر باشد. - موافقت شوهر با طلاق:
طلاق خلع تنها در صورتی اجرایی می‌شود که شوهر نیز با این درخواست موافقت کند. به دلیل ماهیت توافقی این نوع طلاق، بدون رضایت مرد امکان جدایی از طریق خلع وجود ندارد. شوهر باید با آگاهی کامل و به دور از اجبار، تصمیم به قبول طلاق بگیرد. - بخشش مالی از سوی زن به شوهر:
زن برای جلب رضایت شوهر به طلاق، باید مالی را که متعلق به خود اوست به شوهر ببخشد. این مال معمولاً شامل بخشی یا کل مهریه است، اما می‌تواند هر مالی که به توافق طرفین می‌رسد نیز باشد. این بذل مهریه یا مال دیگر باید با رضایت کامل زن صورت گیرد و هیچ‌گونه فشار یا اجباری نباید در این فرآیند وجود داشته باشد. - ثبت رسمی طلاق در دفترخانه:
پس از توافقات اولیه و انجام مراحل شرعی طلاق، ثبت رسمی طلاق خلع در دفاتر ثبت طلاق الزامی است. این مرحله قانونی از اهمیت بالایی برخوردار است و عدم ثبت طلاق می‌تواند به مشکلات حقوقی در آینده منجر شود.
ویژگی‌های طلاق خلع
طلاق خلع از جمله انواع خاص طلاق است که به دلیل ویژگی‌ها و شرایط ویژه‌ای که دارد، متمایز از سایر اشکال طلاق در قوانین شرعی و حقوقی محسوب می‌شود. برخی از مهم‌ترین ویژگی‌ها و شرایط این نوع طلاق عبارت‌اند از:
- بائن بودن طلاق خلع:
یکی از ویژگی‌های اصلی طلاق خلع، بائن بودن آن است. این بدان معناست که پس از اجرای طلاق، رجوع به زندگی مشترک در دوران عده، برخلاف طلاق رجعی، امکان‌پذیر نیست. بازگشت به زندگی مشترک تنها در صورتی ممکن است که طرفین با یکدیگر توافق کرده و عقد نکاح جدید میان آنها منعقد شود. این ویژگی باعث می‌شود طلاق خلع ماهیتی قطعی‌تر داشته باشد و به زن این امکان را می‌دهد که با اطمینان از پایان رابطه زوجیت، مسیر زندگی خود را تعیین کند. - لزوم توافق طرفین:
طلاق خلع تنها در صورتی انجام می‌شود که هر دو طرف، یعنی زن و شوهر، بر سر جدایی به توافق برسند. رضایت شوهر برای اجرای طلاق و پذیرش شرایط از سوی زن، پایه و اساس این نوع طلاق را تشکیل می‌دهد. از آنجا که این طلاق بر مبنای توافق است، در مواردی که مرد تمایل به ادامه زندگی داشته باشد، امکان اصرار یک‌جانبه زن برای اجرای طلاق خلع وجود ندارد. - برخاسته از کراهت زن نسبت به شوهر:
طلاق خلع زمانی مطرح می‌شود که زن نسبت به ادامه زندگی با شوهر احساس کراهت یا بیزاری شدید داشته باشد و این احساس را به طور صریح اعلام کند. این کراهت می‌تواند ناشی از دلایل مختلفی مانند ناسازگاری شخصیتی، رفتارهای ناخوشایند شوهر، یا مشکلات حل‌نشده زندگی مشترک باشد. اعلام این احساس از سوی زن نشان‌دهنده عمق مشکلاتی است که ادامه زندگی را برای او غیرممکن کرده است. - بخشش مهریه یا مالی از سوی زن:
برای اینکه شوهر با طلاق خلع موافقت کند، زن باید بخشی یا تمام مهریه خود یا مالی دیگر که متعلق به اوست را به شوهر ببخشد. این بخشش به‌عنوان نوعی عوض یا جبران برای راضی کردن شوهر جهت طلاق مطرح می‌شود. مقدار این مال معمولاً با توافق طرفین تعیین می‌شود و می‌تواند بسته به شرایط متفاوت باشد. با این حال، زن باید این بخشش را با اختیار و رضایت کامل انجام دهد و هرگونه اجبار یا فشار در این زمینه خلاف قوانین است.
مدت زمان طلاق خلع
مدت‌زمان انجام فرآیند طلاق خلع معمولاً به عوامل متعددی بستگی دارد و به طور معمول بین یک تا سه ماه به طول می‌انجامد. این بازه زمانی به شرایط مختلفی از جمله نحوه همکاری زوجین، پیچیدگی پرونده، و وضعیت کاری دادگاه‌ها مرتبط است. در برخی موارد، اگر پرونده نیاز به بررسی‌های دقیق‌تر یا ارائه اسناد و مدارک اضافی داشته باشد، این مدت ممکن است افزایش یابد.
رجوع و شرایط برگشت در طلاق خلع
در طلاق خلع، امکان رجوع از سوی شوهر در دوران عده وجود ندارد، مگر آنکه زن نیز رضایت داده و عقد جدیدی میان آنها منعقد شود. اگر زن از بخشش مهریه یا مال خود منصرف شود، در برخی موارد خاص، امکان رجوع به زندگی مشترک وجود دارد و طلاق ممکن است به طلاق رجعی تبدیل شود. این شرایط به‌طور کلی برای حفظ حقوق زن و جلوگیری از بازگشت یک‌جانبه شوهر به زندگی مشترک است و تنها با رضایت زن و انعقاد عقد جدید امکان‌پذیر خواهد بود.
عده در طلاق خلع
عده در طلاق خلع معمولاً سه دوره قاعدگی است که زن باید پس از طلاق در این مدت از ازدواج مجدد خودداری کند. این مدت زمان به‌منظور اطمینان از عدم وجود بارداری و حفظ حقوق طرفین تعیین شده است. در طول این دوره، زن از نظر شرعی نمی‌تواند با فرد دیگری ازدواج کند و باید در انتظار پایان عده بماند.
در صورتی که زن باردار باشد، عده او به جای سه دوره قاعدگی تا زمان زایمان ادامه خواهد داشت. این امر به‌منظور حفظ حقوق کودک و تعیین نسب او از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به‌این‌ترتیب، زن باید تا پس از وضع حمل و اتمام دوره شیرخوارگی، ازدواج نکرده و در این مدت از ازدواج مجدد خودداری کند.
عده در طلاق خلع، مشابه سایر انواع طلاق، به‌منظور حفظ نظم شرعی و حقوقی در جامعه وضع شده است. این مدت زمان نه تنها برای بررسی امکان برگشت زوجین به زندگی مشترک است، بلکه برای اطمینان از رعایت حقوق اجتماعی و شرعی طرفین و همچنین مراقبت از کودکان به‌وجود آمده است.
نفقه در طلاق خلع
در طلاق خلع، بر اساس قوانین شرعی و حقوقی، نفقه زن پس از طلاق پرداخت نمی‌شود، زیرا این نوع طلاق به‌عنوان طلاق بائن محسوب می‌شود و از زمانی که طلاق صادر می‌شود، مسئولیت‌های مالی شوهر نسبت به زن قطع می‌شود. با این حال، اگر زن باردار باشد، شرایط متفاوت است. در چنین حالتی، شوهر موظف است تمامی هزینه‌های مرتبط با بارداری و به دنیا آوردن فرزند را تأمین کند تا حقوق زن و فرزند حفظ شود.
چون این طلاق به‌صورت بائن اجرا می‌شود، یعنی طلاقی که پس از آن هیچ‌گونه بازگشتی از طرف شوهر وجود ندارد، نفقه زن بر عهده شوهر قرار نمی‌گیرد. به همین دلیل، از زمانی که طلاق قطعی می‌شود، شوهر دیگر موظف به تأمین نیازهای مالی زن نمی‌باشد. اما در صورتی که زن باردار باشد، قانون به‌طور خاص برای حفظ حقوق زن و فرزند، وظیفه شوهر را در تأمین هزینه‌های مربوط به بارداری و زایمان مشخص می‌کند.
شوهر باید تمامی هزینه‌های پزشکی، تغذیه، و نیازهای مربوط به دوران بارداری را تأمین کند. علاوه بر این، پس از تولد فرزند، او موظف است نفقه فرزند را تا رسیدن به سن بلوغ تأمین کند، حتی اگر رابطه زناشویی میان آنها به پایان رسیده باشد.
مهریه در طلاق خلع
در طلاق خلع، مهریه به‌عنوان یکی از عوامل اصلی و تأثیرگذار در فرآیند طلاق نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند. این نوع طلاق به‌طور معمول زمانی اتفاق می‌افتد که زن به دلایل مختلف از ادامه زندگی مشترک خود با شوهر ناراضی باشد. در چنین شرایطی، زن می‌تواند تمام یا بخشی از مهریه خود را به شوهر ببخشد تا او راضی به طلاق شود. این عمل به‌عنوان یک توافق مالی میان زوجین در نظر گرفته می‌شود و معمولاً به‌منظور تسهیل فرآیند طلاق و کاهش تنش‌های موجود میان طرفین صورت می‌گیرد.
زن در طلاق خلع این اختیار را دارد که تمام مهریه خود یا بخشی از آن را به شوهر ببخشد. میزان این بخشش به توافق زوجین بستگی دارد و در بسیاری از موارد، زن ممکن است تصمیم بگیرد که تمام مهریه خود را به شوهر ببخشد تا روند طلاق سریع‌تر انجام شود. این بخشش می‌تواند در مواردی که زن به هیچ‌وجه تمایلی به ادامه زندگی مشترک ندارد، برای او راه‌حل مناسبی به شمار آید. در حالی که در برخی موارد ممکن است زن فقط بخشی از مهریه خود را ببخشد و باقی‌مانده را به‌عنوان حقوق خود حفظ کند.
طلاق خلع اهل سنت
طلاق خلع در اهل سنت نیز وجود دارد، اگرچه شرایط و احکام آن در مقایسه با فقه شیعه تفاوت‌هایی دارد. در هر دو مکتب فقهی، کراهت زن از شوهر و بخشش مالی از سوی زن به شوهر برای تحقق این نوع طلاق اهمیت ویژه‌ای دارد، اما جزئیات و اصول اجرایی آن ممکن است با هم تفاوت کند.
در فقه اهل سنت، طلاق خلع معمولاً زمانی رخ می‌دهد که زن به‌دلایلی از ادامه زندگی مشترک با شوهر خود ناراضی باشد. در این شرایط، زن می‌تواند بخشی از مهریه یا مال خود را به شوهر ببخشد تا او راضی به طلاق شود. کراهت زن از شوهر و تمایل به جدایی از زندگی مشترک از شرایط اصلی این نوع طلاق است. با این حال، در فقه اهل سنت، برای تحقق طلاق خلع، برخی از شرایط اضافی می‌تواند اعمال شود.
به‌عنوان‌مثال، در برخی از مکتب‌های فقهی اهل سنت، ممکن است به‌منظور جلوگیری از سوءاستفاده از این نوع طلاق، زن نیاز به اعلام دلیل و کراهت خود به‌صورت رسمی و شفاهی داشته باشد. همچنین، در مواردی ممکن است برای ثبت طلاق خلع، شاهدان یا حتی داوری از سوی خانواده‌ها یا علمای دینی ضروری باشد.
طلاق خلع بدون رضایت شوهر
در طلاق خلع، رضایت شوهر برای اجرای این نوع طلاق امری ضروری است، زیرا طلاق خلع بر اساس توافق دوجانبه میان زوجین شکل می‌گیرد. در صورتی که شوهر با طلاق موافقت نکند، زن قادر نخواهد بود که به‌طور یک‌جانبه درخواست طلاق خلع کند. این نوع طلاق به‌عنوان یک توافق مالی و قانونی میان طرفین انجام می‌شود که در آن زن معمولاً مهریه یا بخشی از آن را به شوهر می‌بخشد تا او راضی به طلاق شود.
اگر شوهر از دادن رضایت خود برای طلاق خلع خودداری کند، زن مجبور خواهد شد که از دیگر روش‌ها و مراحل قانونی برای درخواست طلاق استفاده کند. در چنین مواردی، زن می‌تواند از طریق دادگاه‌ها درخواست طلاق را مطرح کرده و دلایل خود را برای جدایی از شوهر ارائه دهد. این دلایل می‌تواند شامل مشکلات خاص در زندگی مشترک، خشونت یا عدم سازگاری باشد که در بسیاری از موارد نیاز به بررسی و ارزیابی قضائی دارد.
ابطال طلاق خلع
ابطال طلاق خلع زمانی امکان‌پذیر است که یکی از شرایط اصلی این نوع طلاق به‌درستی رعایت نشده باشد. یکی از مهم‌ترین شرایط طلاق خلع، اثبات کراهت زن از شوهر است. اگر نتوان ثابت کرد که زن به‌طور واقعی و صادقانه از ادامه زندگی مشترک ناراضی بوده است، طلاق خلع نمی‌تواند به‌طور قانونی معتبر باشد و ممکن است از سوی مراجع قضائی باطل اعلام شود.
علاوه بر این، ثبت رسمی طلاق نیز از دیگر شروط ضروری برای اعتبار طلاق خلع است.
اگر طلاق به‌صورت غیررسمی و بدون ثبت در دفاتر رسمی صورت گیرد، این طلاق از نظر قانونی فاقد اعتبار خواهد بود و ممکن است ابطال شود. در این شرایط، حتی اگر زن و شوهر به توافق رسیده و مهریه بخشیده شود، طلاق هنوز از جنبه قانونی معتبر نخواهد بود.
در موارد خاص، ممکن است دلایل دیگری نیز برای ابطال طلاق خلع وجود داشته باشد. برای مثال، اگر زن یا شوهر پس از طلاق اعلام کنند که یکی از طرفین تحت فشار یا تهدید به بخشیدن مهریه یا درخواست طلاق بوده است، می‌تواند به‌عنوان دلیل ابطال طلاق مطرح شود. در چنین شرایطی، ممکن است دادگاه به این نتیجه برسد که این طلاق به‌طور داوطلبانه و با رضایت کامل طرفین انجام نشده است و بنابراین آن را باطل اعلام کند.
اثبات کراهت در طلاق خلع
برای اثبات کراهت زن از شوهر در فرآیند طلاق خلع، لازم است که این امر به‌طور مستند و قانونی به دادگاه ارائه شود. زن باید دلایل و مدارکی را ارائه کند که نشان‌دهنده نارضایتی جدی او از ادامه زندگی مشترک باشد. این مدارک می‌تواند شامل مستندات کتبی، پیام‌ها یا سایر اسناد باشد که احساس کراهت را از سوی زن ثابت کند.
یکی از راه‌های اثبات کراهت، شهادت شهود است. در برخی موارد، افراد دیگر مانند خانواده، دوستان یا افرادی که شاهد رفتار و مشکلات میان زوجین بوده‌اند، می‌توانند در دادگاه شهادت دهند و کراهت زن را تأیید کنند. این شهادت‌ها می‌تواند کمک‌کننده در اثبات دلایل واقعی زن برای درخواست طلاق باشد.
علاوه بر مدارک و شهادت شهود، خود زن نیز می‌تواند در دادگاه به‌طور صریح و روشن کراهت خود را اعلام کند. این بیان مستقیم از طرف زن می‌تواند به‌عنوان یکی از ابزارهای اصلی در اثبات نارضایتی او از ادامه زندگی مشترک به‌شمار آید. در این صورت، دادگاه به‌طور جدی به این اظهارات توجه خواهد کرد و در صورت قانع‌کننده بودن، اقدام به صدور حکم طلاق خلع خواهد کرد.
بدون اثبات این کراهت، امکان درخواست طلاق خلع از سوی زن وجود ندارد و زن نمی‌تواند مهریه یا بخشی از آن را ببخشد تا طلاق صورت گیرد. در نتیجه، دادگاه برای صدور حکم طلاق خلع به دلایل و مدارک ارائه‌شده توجه زیادی خواهد داشت تا از صحت و اعتبار تصمیمات اتخاذ شده اطمینان حاصل کند.
فرق طلاق خلع و مبارات
تفاوت اصلی میان طلاق خلع و طلاق مبارات در این است که در طلاق خلع، کراهت تنها از طرف زن ابراز می‌شود. به عبارت دیگر، زن به دلیل نارضایتی از زندگی مشترک، مهریه یا بخشی از آن را به شوهر می‌بخشد تا او را راضی به طلاق کند. اما در طلاق مبارات، هر دو طرف از یکدیگر نارضایتی دارند و تصمیم به جدایی می‌گیرند. در این حالت، هم زن و هم شوهر تمایل به پایان دادن به زندگی مشترک دارند، و این توافق معمولاً با رضایت هر دو طرف صورت می‌گیرد.
یکی دیگر از تفاوت‌های مهم این است که در طلاق مبارات، میزان مالی که زن می‌بخشد، محدود به مهریه است و نمی‌تواند بیشتر از آن باشد. این در حالی است که در طلاق خلع، زن ممکن است بخشی از مهریه یا حتی بیشتر از آن را به شوهر ببخشد تا او را راضی به طلاق کند. بنابراین، در طلاق مبارات، مرزهای مالی تعیین‌شده‌تری وجود دارد و این نوع طلاق معمولاً در شرایطی اتفاق می‌افتد که هر دو طرف تمایل به جدایی دارند و هیچ‌کدام نمی‌خواهند بیشتر از میزان مهریه به دیگری پرداخت کنند.
در طلاق مبارات، پس از ابراز کراهت از سوی هر دو طرف، زن و شوهر می‌توانند به‌طور توافقی مهریه را کاهش دهند یا بخشش کنند، اما همان‌طور که اشاره شد، مقدار بخشش نمی‌تواند از میزان مهریه بیشتر باشد. این ویژگی طلاق مبارات آن را از طلاق خلع متمایز می‌کند، جایی که تنها یک طرف (زن) مهریه را می‌بخشد و می‌تواند آن را به‌طور کامل یا جزئی از خود بگذرد. همچنین، در طلاق مبارات، چون هر دو طرف از هم کراهت دارند، معمولاً شرایط به‌گونه‌ای است که احتمال اختلاف و دعوا کاهش می‌یابد، در حالی که در طلاق خلع ممکن است فشار و موانعی از سوی شوهر وجود داشته باشد.
مراحل و نحوه طلاق خلع
مراحل طلاق خلع شامل چند مرحله اساسی است که باید به ترتیب اجرا شوند تا فرآیند به‌درستی انجام شود. اولین مرحله، تقاضای طلاق از طرف زن است. زن باید درخواست طلاق را به دادگاه ارائه دهد و دلیل این درخواست، کراهت او از ادامه زندگی مشترک با شوهر باشد. این مرحله به‌عنوان گام اولیه در فرآیند طلاق خلع مطرح می‌شود.
مرحله دوم بررسی کراهت زن توسط دادگاه است. در این مرحله، دادگاه باید از طریق مدارک، شهادت شهود یا اظهارات صریح زن، کراهت او را از شوهر اثبات کند. این امر ضروری است، زیرا یکی از شرایط اصلی طلاق خلع، نارضایتی زن از زندگی مشترک و تمایل به جدایی است. دادگاه ممکن است از زن بخواهد تا دلایل خود را به‌طور واضح و مستند بیان کند.
مرحله سوم شامل توافق بر سر مالی که زن به شوهر می‌بخشد است. پس از اثبات کراهت زن، زن و شوهر باید بر سر مبلغ یا مقدار مالی که زن قصد دارد به شوهر ببخشد به توافق برسند. این مبلغ معمولاً شامل مهریه یا بخشی از آن است، که زن به‌عنوان جبران بخشش خود به شوهر می‌دهد. میزان این بخشش باید به‌طور قانونی و شفاف تعیین شود.
مرحله چهارم ثبت طلاق در دفترخانه رسمی است. پس از توافق و اثبات کراهت، طلاق باید در دفترخانه‌های رسمی ثبت شود تا اعتبار قانونی پیدا کند. ثبت طلاق در دفترخانه رسمی گام نهایی در تبدیل طلاق به یک سند قانونی است که به‌طور رسمی پایان زندگی مشترک زوجین را اعلام می‌کند.
در نهایت، مرحله پنجم اجرای حکم طلاق توسط دادگاه است. پس از ثبت طلاق در دفترخانه، دادگاه حکم طلاق را اجرا می‌کند و این مرحله نشان‌دهنده نهایی شدن طلاق است. پس از این مرحله، زن و شوهر به‌طور قانونی از یکدیگر جدا می‌شوند و هر یک می‌تواند زندگی خود را به‌طور مستقل ادامه دهد. به شما پیشنهاد می‌دهیم که از مشاوره و دانش بهترین وکیل در تهران، حتما استفاده کنید.
در مطالب این صفحه از مجله دادپایا به بررسی موضوعاتی چون طلاق خلع، انواع آن (نوبت اول، دوم و سوم)، شرایط و ویژگی‌های این نوع طلاق، همچنین مسائل مهمی چون مهریه، نفقه، رجوع، عده و ابطال طلاق خلع پرداختیم. همچنین، به تفاوت‌های طلاق خلع در فقه شیعه و اهل سنت و شرایط خاص آن در صورت عدم رضایت شوهر اشاره کردیم. در انتها، تلاش کردیم تا اطلاعات کاملی در خصوص جزئیات حقوقی و شرعی طلاق خلع ارائه دهیم. امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد.
